راهبردهای اخلاقی منتقد در متون علمی (با تأکید بر اخلاق نقد در علوم انسانی)
هدف از ارائه این مقاله، بررسی چالش ها و راهبردهای اخلاق نقد متون علمی در علوم انسانی است. روش مطالعه در این مقاله به صورت مروری و کتابخانه ای است. پرهیز از نقد سخنگو به جای نقد سخن و احتراز از مغالطه انگیزه و انگیخته از شرایط نخستین نقد بی طرفانه است. یکی از مهم ترین عوامل نقد بی طرفانه، توجه به اصل تقدم فهم بر نقد است. شتاب زدگی در مقام نقد، مانع فهم ناقد از سخن مورد انتقاد می شود و اصرار جزم گرایانه بر نقد سبب فهم نادرست آن می شود. یکی از اصول اخلاق حرفه ای در پژوهش اصل تقدم فهم بر نقد است، زیرا شتاب زدگی و نقد عاری از فهم، دو عارضه غیراخلاقی دارد: عارضه اول سوق دادن فرد به سوی باورهای ناسنجیده است و دومین عارضه، تعدی به حقوق صاحب دیدگاه مورد نقد است. نقد شتاب زده و بدون فهم دقیق، به تخطئه پرداختن غیر اخلاقی است. ناقد باید در زمینه مورد نقد، دارای تخصص، بینش و اطلاعات روزآمد باشد. هر ادعای منتقد یا باید پشتوانه ای از منابع مستند داشته باشد، یا با استدلال های منطقی و علمی او همراه شود. به بیان دیگر، عمل نقد در واقع، کاری علمی و در صورت لزوم، پژوهشی است. از اخلاق نقد و صلاحیت اخلاقی ناقد، آن ویژگی ها و خصلت های اخلاقی و رفتاری ناقد است که بر کیفیت نقد او و دیگران و یا بر آزادی و سلامت فضای نقد اثر می گذارد.