مهرداد غفاری زنوزی

منابع انسانی مهم ترین سرمایه سازمان ها و به خصوص سازمان های خدماتی به شمار می آیند. لذا تلاش برای افزایش بهره وری منابع انسانی و جلوگیری از موانع افزایش بهره وری از اهداف اساسی هر سازمانی محسوب می شود. با توجه به وجود فشارها و تنش های روانی در سازمان ها و نقش مخرب آنها در بهره وری نیروی کار، در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر فشار روانی و مؤلفه های آن بر بهره وری عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز پرداخته شده است. در این پژوهش به منظور سنجش مؤلفه های متغیّر مستقل فشار روانی از پرسشنامه فشار روانی و برای متغیّر وابسته بهره وری عملکرد، از پرسشنامه ی بهره وری عملکرد نیروی انسانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، کلیّه کارکنانی است که در بهار 1392 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اشتغال داشتند. جامعه آماری این تحقیق شامل 776 نفر بود که از این جامعه، تعداد نمونه 183نفری حاصل شد. در پژوهش حاضر از روش های آمار توصیفی جهت تلخیص داده ها، از روش های آمار تحلیلی پارامتریک و ناپارامتریک جهت تحلیل نتایج استفاده گردید. نتایج حاصل گویای ان است که فشار روانی و مؤلفه های تشکیل دهنده ی آن بر عملکرد بهره وری نیروی انسانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مؤثر می باشند. در پایان مدلی جهت نمایش این تأثیر ارئه شده است.

هدف تحقیق حاضر، ارائه الگوی سیستمی ارتقای بهره وری منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد دیماتل فازی بوده است. جامعه آماری شامل تمامی اعضای هیأت علمی واحدهای مختلف دانشگاه آزاد مستقر در استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 1397-1398 بوده است. ابزار گردآوری داده ها دو نوع پرسش نامه محقق ساخته است که اولی در راستای شناسایی عوامل ارتقای بهره وری منابع در دانشگاه و بر مبنای طیف پنج گزینه ا ی لیکرت تهیه و تنظیم گردید. پرسش نامه نوع دوم بر مبنای انجام مقایسات زوجی مورد نیاز رویکرد سیستمی دیماتل فازی تهیه و تنظیم شده است. روایی پرسش نامه ها با رویکرد محتوایی و پایایی آن بر اساس رویکردهای سازگاری درونی و آزمون مجدد بررسی شده است. داده های حاصل از پرسش نامه نوع اول حاوی 17 شاخص تحت آزمون آماری تی استیودنت قرار گرفت و پنج عامل مؤثر بر ارتقای بهره وری منابع انسانی دانشگاهی شناسایی شد. در گام دوم پرسش نامه نوع دوم بر مبنای مقایسات زوجی مطابق با رویکرد سیستمی دیماتل تشکیل گردید. یافته ها نشان داد که زمینه سازی برای بروز خلاقیت و نوآوری، ارائه آموزش های هدفمند و بهره گیری از راهبردها و رویه های مناسب مدیریت دانشی به عنوان عواملی با برآیند اثرگذاری و اثرپذیری بالا در سیستم تحت مطالعه می باشند. همچنین ارائه آموزش های هدفمند به عنوان عاملی که دارای برآیند بالاتری از منظر اثرگذاری بر سایر عامل های سیستم شناسایی شد. به علاوه دو عامل توسعه روندهای شایستگی سالاری در ترفیع و ارتقا و زمینه سازی برای بروز و ظهور خلاقیت و نوآوری در سازمان به عنوان دو عامل با برآیند اثرپذیری از سایر عامل ها شناسایی شده است.