سید محمدعلی خاتمی فیروز آبادی

امروزه پاسخ متناسب با نیاز و ترجیحات مصرف کنندگان بازارهای خارجی، اساس رقابت در بازارهای بین المللی است. اهمیت کاهش وابستگی اقتصادی کشور به درآمدهای ارزی حاصل از صدور نفت و توجه ویژه به جایگاه صادرات کالاهای غیر نفتی کاملاً محسوس است. از این رو انتخاب صحیح بازار هدف به عنوان گام نخست شناخت خواسته ها و انتظارات مشتریان و در نتیجه لزوم شناسایی و اولویت-بندی بازارهای بالقوه صادرات به منظور توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی بیش از پیش احساس می شود. محصولات کشاورزی نقش عمده ای در صادرات کالاهای غیرنفتی دارد و در بین آن ها پسته از اهمیت خاصی برخوردار است. متغیرهای اصلی تحقیق شامل تولید و تجارت پسته در جهان و ایران است که داده های آماری مربوطه از سازمان خواربار جهانی(FAO)، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، وزارت جهاد کشاورزی و اداره کل گمرک استان یزد در فاصله زمانی 12 ساله (1393-1380) جمع آوری شده است. در این مقاله، پس از شناسایی بازارهای بالقوه محصول پسته و در نظرگرفتن معیارهای مناسب، بازارهای هدف با مدل تصمیم گیری چند معیاره مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. وزن دهی به معیارها، از روش آنتروپی شانون و برای اولویت بندی بازارها از رویکرد TOPSIS فازی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد کشورهای لوگزامبورگ، هنگ کنگ و روسیه به ترتیب در رتبه های اول تا سوم از بازارهای هدف محصول پسته استان یزد قرار دارند.

انجمن مدیریت جامع زنجیره تأمین، آن را دارایی راهبردی تعریف می کند که برای سازمان، ارزش و مزیت رقابتی ایجاد می کند. هدف این پژوهش، شناخت چگونگی شکل گیری و اثرگذاری پیچیدگی این دارایی بر عملکرد سازمان و جایگاه عملکرد مالی در تأثیرپذیری از آن است؛ به این منظور پس از بررسی پیشینه نظری پژوهش، ابعاد و گویه های الگو شناسایی شد و الگوی مرجع فرایندهای زنجیره تأمین قرار گرفت؛ سپس پرسش نامه ای برای ارزیابی پیچیدگی زنجیره تأمین و بررسی اثر آن بر عملکرد طراحی شد. نمونه آماری شامل 50 شرکت تولید لوازم خانگی در شهرهای تهران، اصفهان، تبریز، مشهد، شیراز و اهواز است. در این پژوهش 250 پرسش نامه در لایه های مختلف زنجیره تأمین توزیع و 197 پرسش نامه تکمیل شد. درنهایت با استفاده از روش تحلیل عاملی و الگو سازی معادلات ساختاری، الگوی مفهومی پیشنهادی پژوهش، تجزیه وتحلیل شد. براساس یافته های پژوهش، پیچیدگی زنجیره تأمین در جامعه بررسی شده تأثیر منفی و معناداری بر عملکرد دارد.

نوآوری فناورانه ستون فقرات شکل دهنده شرکت های نوپای فناور و یکی از عوامل اصلی بقا و کسب مزیت رقابتی برای این شرکت هاست. ایجاد جریان مداومی از نوآوری ها در این شرکت ها مستلزم شکل گیری توانمندی نوآوری است. این پژوهش با مطالعه عمیق هشت شرکت نوپای فناور بخش تجهیزات پزشکی استان فارس با رهیافتی تاریخی با هدف کشف مسیر شکل گیری و توسعه این توانمندی در این شرکت ها انجام شده است. با استفاده از مصاحبه های ساختاریافته و مشاهده و مطالعه اسناد و مدارک موجود، داده های مورد نیاز جمع آوری شده و با استفاده از روش تحلیل تماتیک، عبارات معنایی در قالب کدهای مفهومی و سپس تم های فرعی و اصلی طبقه بندی شده و در نهایت نقشه تماتیک پژوهش ترسیم شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد مسیر شکل گیری توانمندی نوآوری فناورانه در این شرکت ها شامل چهار مرحله تمرکز بر راه حل یابی برای حل مساله مشتری، دانش فنی و مهندسی، تنظیم کارکردهای مدیریتی و ایجاد انضباط درونی است.