فاطمه فرجیان

پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد فرد محور، نیمرخ های انگیزشی دانش آموزان سال اول دبیرستان و تفاوت نیمرخ گروه های مختلف را از نظر میزان پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی موردمطالعه قرار داد. روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی – پیمایشی بود که از بین کلیه دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان های ناحیه 1 شهرستان تبریز (12768) 718 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. پرسشنامه خودتنظیمی تحصیلی به منظور جمع آوری اطلاعات استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل گروهی و تحلیل واریانس چندمتغیره و تحلیل واریانس یک راهه مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش چهار گروه از دانش آموزان: الف) گروه انگیزشی با کیفیت خوب (خودمختاری بالا- کنترل شده پایین)، ب) گروه انگیزشی با کیفیت ضعیف (خودمختاری پایین- کنترل شده بالا)، ج) گروه انگیزشی با کمیت بالا (خودمختاری بالا-کنترل شده بالا) و (د) گروه انگیزشی با کمیت پایین (خودمختاری پایین- کنترل شده پایین) را شناسایی کرد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که دانش آموزان گروه «کیفیت خوب» در درس ریاضی نسبت به همسالان خود در سایر گروه ها عملکرد بهتری داشتند.

یکی از مهارت های لازم برای موفقیت تحصیلی دانش آموزان مدیریت زمان است. این مهارت از جمله مؤلفه های خودتنظیمی یادگیری دانش آموزان است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی نقش عوامل مختلف مدل کوپر در مهارت مدیریت زمان دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی با روش همبستگی انجام گرفت. آزمودنی های پژوهش، شامل 400 دانش آموز دختر بودند که به وسیلة نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای از نواحی آموزش و پرورش تبریز انتخاب شدند. از پرسش نامة پس خوراند فراهم شده از طرف معلمان (تراوتین و همکاران، 2006)، جهت گیری انگیزشی (ژو، 2010)، مقیاس تنظیم محیط (ژو، 2010) و مقیاس مدیریت زمان تکالیف (ماکان، 1994) برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات روش های آماری آزمون معناداری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام به کار رفت. نتایج پژوهش نشان داد که ابتکار عمل در تنظیم محیط، پس خوراند فراهم شده از طرف معلمان و جهت گیری انگیزشی یادگیری مطالب درسی پیش بینی کننده مهارت مدیریت زمان تکالیف درسی دانش آموزان است. این متغیر ها 26 درصد واریانس مهارت مدیریت زمان تکالیف درسی را تبیین می کنند.