حمیدرضا دایمی

هدف: هدف تحقیق حاضر، هنجاریابی آزمون خلاقیت عایدی (CT) در دبیرستان های منطقه شش تهران بود. روش: این مطالعه هنجاریابی با استفاده از آزمون خلاقیت عابدی روی دانش آموزان 36 دبیرستان که به صورت تصادفی از منطقه شش تهران انتخاب شده بودند، اجرا گردید. از تعداد کل دانش آموزان، 819 نفر انتخاب شدند که از این تعداد 410 نفر پسر و 409 نفر دختر بودند. ابزار پژوهش از نظر همخوانی درونی و پایایی آزمون - بازآزمون مورد ارزیابی قرار گرفت. از آزمون تفکر خلاق تورنس (TTCT) به عنوان شاخص روایی همزمان برای آزمون خلاقیت عابدی استفاده شد. یافته ها: ضریب پایایی آزمون - بازآزمون خرده آزمون های CT در مقوله سیالی 0.023، بسط 0.444، ابتکار 0.614 و انعطاف پذیری 0.595 به دست آمد. ضریب همسانی درونی برای CT از 0.48 تا 0.68 )میانگین (0.595 درجه بندی شد. پایین بودن همسانی درونی برخی خرده آزمون ها ممکن است به دلیل تعداد کم پرسش ها و ماهیت ناهمگن سوال ها باشد. ضریب همبستگی بین خرده آزمون های CT و TTCT برای سیالی 0.468، بسط -0.195، ابتکار 0.424 و انعطاف پذیری 0.361 )میانگین (0.265 به دست آمد. این رابطه سطح پایین، حاکی از مسایل اجرایی درونی و نمره گذاری TTCT روی یک گروه آزمودنی ها و یا نشانه ای از تفاوت های اصلی ساختارهایی است که به وسیله دو ابزار اندازه گیری می شود و یا ترکیب هر دو عامل می باشد. در مقایسه میانگین گروه دختران و پسران در مقولات سیالی، ابتکار و انعطاف پذیری تفاوت معنادار نبود، اما در مقوله بسط تفاوت میانگین معنادار بود و گروه دختران (نسبت به پسران) از نظر بسط در سطح بالاتری قرار داشتند. نتیجه گیری: زمان مورد نیاز برای اجرا و نمره گذاری TTCT، کاربرد گسترده آن را برای سنجش خلاقیت محدود می کند. آزمون CT به دلیل آنکه اجرا و نمره گذاری آن به زمان کمتری نیاز دارد، جانشینی برای TTCT است و چنانچه روایی و پایایی آن افزایش یابد، می تواند برای اجرای گروهی مورد استفاده قرار گیرد.