مهرناز شفیعیان

سرمایه های انسانی نقش حیاتی در صنعت هتل داری دارند. افزایش بهره وری در عملکرد هر هتل به مدیریت کیفیت زندگی کاری کارکنان آن وابسته است که موجب ارتقای اثربخشی و کارایی رفتار سازمانی می شود و در کاهش ترک خدمت کارکنان و جلب رضایت مندی شغلی آن ها، وفاداری میهمانان، ارتقای برند و سودآوری به ویژه در هتل های پنج ستاره تأثیر معناداری می گذارد. چند نظریه علوم اجتماعی، به ویژه نظریه های مبادله اجتماعی هومنز، تناسب فرد محیط نی و همکاران و مدل والتون در بخش نظری و تدوین مدل مفهومی این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است.پژوهش با روش پیمایشی صورت گرفته و نوع پژوهش کاربردی و توسعه ای است. جامعه آماری پژوهش دربردارنده کارکنان گروه هتل هما و نمونه آماری دویست نفر از مدیران و کارکنان هتل همای تهران بوده است. داده ها به روش نمونه گیری تمام شماری با ابزار پرسش نامه بر حسب مقیاس طیف پنج گزینه ای لیکرت گردآوری شده است.آزمون کلموگروف اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن داده های آمار استنباطی و ضریب آلفای کرونباخ (0/87) برای سنجش پایایی ابزار سنجش به کار گرفته شده است. آزمون فرضیه های پژوهش و تجزیه وتحلیل داده ها با آزمون های هم بستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به کمک نرم افزار اس پی اس اس22 انجام شده است.یافته ها نشان می دهد که مؤلفه های «ثبات شغلی»، «توجه به فرایند نوآوری ها» در صنعت هتل داری، «به روزبودن» و «احساس امنیت و آرامش» به ترتیب در زیرمجموعه کیفیت زندگی کاری بیشترین اثرگذاری را در رفتار سازمانی کارکنان هتل دارند و هرچه کیفیت زندگی کاری کارکنان بیشتر شود، رفتار سازمانی مثبت آن ها نیز افزایش می یابد

شناسایی و ارزیابی فرصت ها جزئی اصلی برای آغاز فعالیت کارآفرینانه و موضوعی اصلی در راستای رشد بخش های مختلف گردشگری است. علایق مذهبی سالانه میلیون ها زائر و گردشگر مذهبی را به اماکن مقدس کشور رهسپار می سازد و شناسایی فرصت در زمینه گردشگری مذهبی داخلی می تواند موجب ارتقاء این صنعت و زمینه ساز رشد بین المللی ایران در بخش گردشگری و خدمات مرتبط با آن گردد. با توجه به محدود بودن مطالعات علمی در این حوزه، مقاله حاضرضمنمرور متون تخصصی ومصاحبه با خبرگان،نگاهی فرایندمحور را به خدمات گردشگری و تجربه گردشگران در نظر گرفت و موفق شد مدلی مفهومی با چهار سازه فرصت (مسیر سفر، مقصد گردشگری، جاذبه های خاص مذهبی و جذابیت های مدیریتی و نوآورانه) و 50 مؤلفه مؤلفه را به عنوان زمینه های فرصت در گردشگران مذهبی ارائه دهد. پرسش های این پژوهش، متغیرها و سازه های فرصت در گردشگری مذهبی را از منظر مقیاس مدل مفهومی طرح شده و مقیاس شناسایی فرصت آلویک (2002) بررسی کرده اند. داده ها در پیمایش طولی(سال های 1386 و 1391) به شناسایی و اولویت بندی فرصت های خُرد گردشگری مذهبی شهر مشهد و تحولات آنها پرداخته و نشان می دهد مقیاس فرصت برای تمامی مؤلفه های فرصت، در سطح خطای 0.05 معنی دار می باشد. معرفی مدل مفهومی شناسایی فرصت های گردشگری مذهبی و بررسی تحولات زمانی آنها در این مقاله، گامی برای آغاز نظریه پردازی در کارآفرینی گردشگری مذهبی خواهد بود.