سهیل دادخواه

زمینه: همجواری استان های جنوبی کشور با خلیج فارس و دریای عمان و برخورداربودن از سواحل طولانی حاکی از ظرفیت بسیار بالای کشور در امر گردشگری دریایی است. بنابراین می بایست در تدوین سیاست های ملی و منطقه ای، توجه ویژه ای را نسبت به استان های جنوبی داشت تا بتوان با بهره مندی از پتانسیل های بالقوه آن ها در زمینه گردشگری دریای، بسترهای توسعه اقتصادی آن ها را فراهم نمود. هدف: این پژوهش با هدف شناسایی پیشران های موثر بر آینده بازار گردشگری دریایی سواحل جنوب ایران انجام شده است. روش ها: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ گردآوری داده ها توصیفی- تحلیلی، از نوع اکتشافی با رویکرد کمی- کیفی است. شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، میدانی و مبتنی بر تکنیک پویش محیطی و دلفی است. با مرور ادبیات و بررسی اسناد بالادستی پیشران های اولیه شناسایی شد و در اختیار خبرگان قرار گرفت. تعداد 48 پیشران شناسایی و نهایی شد. در ادامه، پرسشنامه ای به صورت ماتریس تحلیل اثرات متقابل از پیشران های شناسایی شده مرحله قبل برمبنای امتیازدهی بین 0 تا 3 به منظور بررسی میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری پیشران ها بر یکدیگر طراحی گردید و در اختیار خبرگان قرار گرفت تا به عنوان ورودی برای نرم افزار میک مک استفاده شود. نتیجه گیری: داده ها مورد تجزیه و تحلیل، و تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم شاخص ها مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس 10 پیشران به عنوان پیشران های کلیدی انتخاب شدند: سرمایه گذاری بخش خصوصی و دولتی، برنامه های بازاریابی، تبلیغات و اطلاع رسانی، زیرساخت ها، بودجه و اعتبارات، همکاری های بین سازمانی، کیفیت تسهیلات و خدمات، برقراری امنیت اجتماعی، بسترهای اجتماعی، زیباسازی و ساماندهی سواحل و برگزاری جشنواره ها و ... می باشد.

ارایه کنندگان کارت امتیازی متوازن، مفهوم نقشه راهبرد را در چارچوب این مدل جهت تبدیل داراییهای نامشهود سازمان به منافع قابل سنجش مطرح نمودند. نقشه راهبرد تلاش میکند راهبرد سازمان را در چارچوب روابط علّی، معلولی نمایش داده و نشان دهد که چگونه راهبرد سازمان میتواند به اهداف قابل اندازهگیری و عملیات مشخصی که واحدهای سازمانی و حتی کارکنان سازمان باید دنبال کنند، تبدیل شود. جهاد دانشگاهی به عنوان یکی از موسسات علمی- پژوهشی در سطح کشور جهت اجرای راهبردهای خود نیازمند تهیه نقشه راهبرد است که این مهم، چارچوب لازم برای اجرای برنامه راهبردی تدوین شده را فراهم می آورد. در این پژوهش پس از ارایه روش شناسی تبدیل راهبرد به ابعاد چهارگانه کارت امتیازی، ارکان جهت ساز راهبرد جهاد دانشگاهی تبیین، و یکی از راهبرد ها جهت طراحی نقشه انتخاب شد. در ادامه با استفاده از ادبیات موضوع، مستندات و نظر خبرگان، تعداد40 شاخص در وجوه مختلف کارت امتیازی متوازن تهیه شد که با قرار دادن در قالب یک پرسشنامه توسط مدیران جهاد دانشگاهی به نظر سنجی گذاشته شد. پس از آنالیز پرسشنامه ها با آزمون تی تک نمونه ای، 30 شاخص جهت قرار گرفتن در نقشه انتخاب، و به صورت استنباطی (به دلیل عدم وجود نمونه های مشابه) نقشه راهبرد منتخب جهاد دانشگاهی در حوزه آموزش و پژوهش طراحی گردید. در ادامه با استفاده از کاربرگ های مربوطه و مصاحبه برای هر شاخص، سنجه ها و اهداف کمی در نظر گرفته شد. در نهایت وضعیت یک ساله اول اجرای راهبرد در این نهاد به وسیله تحلیل شاخص های به دست آمده آنالیز و به ارایه راهکارهایی جهت اجرای موفق راهبرد و کاهش شکاف های موجود پرداخته شد.