مهدیه سیدزاده اقدم

دستگاه بازخوان یکی از دستگاه های مهم گفتار است که بدون سلامت آن برخورداری از گفتار طبیعی غیر ممکن است. این دستگاه بر اثر عارضة شکاف کام٬ که در ارتباط طبیعی حفرات بازخوان حلق و دهان و بینی اختلال ایجاد می کند، دچار آسیب می شود که با عمل جراحی به ترمیم آن اهتمام می ورزند. نمونه های مورد مطالعه در این پژوهش سی نفرند که در فاصلة زمانی تحقیق حداقل شش ماه از زمان جراحی شکاف کام آن ها گذشته بود. پانزده تن از این بیماران پسر و پانزده تن دخترند، حداقل سنی پنج سال و حداکثر سنی پانزده سال است. این افراد از نظر میزان خیشومی شدگی صدا و ویژگی های زبان شناختی گفتار در قالب هجا و واژه حداقل شش ماه پس از جراحی مورد ارزیابی قرار گرفتند و با تحقیقات مشابه در خانواده های زبانی دیگر مقایسه شدند. نتایج پژوهش به صورت زیر خلاصه می شود: همة واکه ها و هم خوان ها در افراد فارسی زبان پس از عمل جراحی شکاف کام، دچار خیشومی شدگی بودند. واکه های گسترده و پیشین بیش از واکه های گرد و پسین دچار خیشومی شدگی بودند. هم خوان های روان بالاترین خیشومی شدگی را نشان می دادند و هم خوان های لرزشی کم ترین میزان خیشومی شدگی را مطرح می کردند. خطا های تولیدی افراد فارسی زبان در سطح واژه بیش تر شامل حرکت های جبرانی از نوع تولید دومین بود٬ که نتیجه اش برخلاف افرادی با خانوادة زبانی عربی و انگلیسی بود که خطاهای تولیدی از نوع اجباری را نشان می دادند. بیش ترین اختلال تولید شامل پرخیشومی شدگی و کم ترین اختلال تولید شامل جابه جاشدگی و جانشین شدگی در تولید بود که به طور کلی خطاهای واج شناختی حتی در زبان فارسی را شامل نمی شد.