فرزانه دهقان

پژوهش حاضر به مطالعه ی این موضوع می پردازد که چگونه گرایش های هویت حرفه ای معلمان به صورت گفتمانی در طول تعاملات و گفتگوهای روزمره با دیگران ساخته می شود. بدین منظور، مدل ارائه شده توسط بمبرگ، دفینا و شیفرین (2011) شامل سه مبنای تحلیلی از دوگانه های متناقض عاملیت/کنترل، تفاوت/شباهت و یکسانی/تغییر استفاده شد. به منظور جمع آوری داده ها، پنج معلم شاغل و پنج دانشجو معلم (همگی مؤنث) در مصاحبه های نیمه ساختاریافته شرکت کردند و همچنین در گفتگوهای شخصی با پژوهشگر شرکت کردند. هم زمان، این مصاحبه ها و گفتگوها به صورت متنی بازنویسی شده و با روش تحلیل محتوا مورد ارزیابی قرار می گرفت. تجزیه وتحلیل مکرر مضامین نشان داد که معلمان باتجربه تر معتقد بودند که هویت آن ها به عنوان یک معلم توسط محیط پیرامون کنترل می شود و نه توسط خودشان (کنترل) درحالی که دانشجو معلمان معتقد بودند که می توانند تحولات جدیدی را در کلاس های درس خود آغاز کنند(عاملیت). علاوه بر این، هر دو گروه اظهار داشتند که هویت آن ها بیشتر شبیه سایر همکاران یا معلمانشان است (یکسانی) و نه متفاوت از دیگران که ناشی از دنبال کردن یک روال ثابت در شغل روزانه (تکرار) در تقابل با تغییر شیوه های تدریس بر اساس نیازهای خاص محیط (تغییر) قرار دارد. تصمیم گیری آگاهانه مبتنی بر آگاهی می تواند به تقویت عاملیت در برابر گفتمان های مسلط قدرت گرفته از محیط کمک کند.

در تحقیق حاضر راهکارهایی مورد بررسی قرار گرفته اند که دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته ی آموزش زبان انگلیسی در کسب و ارتقای مهارتهای نگارشی مرتبط با رشته ی خود به کار می بندند. بدین منظور یازده نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری رشته ی آموزش زبان انگلیسی و همچنین افراد فارغ التحصیل همین رشته (کارشناسی ارشد) مورد مصاحبه قرار گرفتند. هدف از این مصاحبه ها بررسی راهکارهای خاصی بود که این دانشجویان هنگام نگارش متون تخصصی رشته ی خود (مقاله، پایان نامه و رساله) به کار می گیرند. نتایج تحقیق نشان داد که دانشجویان راهکارهای اجتماعی- عاطفی، ارتباطی و استفاده از منابع را بیش از راهکارهای شناختی مورد استفاده قرار می دادند. همچنین میزان استفاده از راهکارهای فراشناختی در سطح بسیار پایینی قرار داشت که می تواند ناشی از فقدان آموزش و آگاه سازی برنامه ریزی شده درباره انواع متون تخصصی مرتبط با آن رشته باشد.از دیگر نتایج این تحقیق میتوان به عدم استفاده دانشجویان از راهکارهای مهارت آموزی اجتماعی، وابستگی بسیار زیاد دانشجویان به اساتید خود فقط از نظر دریافت بازخورد و درعین حال عدم تعامل دوجانبه با آنان و سایر هم کلاسان اشاره کرد. در این تحقیق، نقش آموزش واضح برای ایجاد آگاهی فراشناختی گونه های مختلف متون و همچنین تشویق فضای تعامل میان دانشجویان مورد تاکید قرار گرفته است.