در سوگ فقیه متکلم آیت الله کرمی (مقاله پژوهشی حوزه)

در تاریخ 9/11/1381 برابر 25 ذی القعدة الحرام سال 1423ه متفکر اسلامی، متکلم عالیقدر، و فقیه خبیر مرحوم شیخ محمد کرمی دار فانی را وداع گفت و به لقاء الله پیوست.
آیت الله کرمی در سال 1340ه.ق در نجف اشرف در بیت علم و دانش که قرنها مرکز فقه و حدیث بود، دیده به جهان گشود و تا سن 21 سالگی در نجف تحصیل کرد، سپس به خاطر شرایط زندگی ناچار شد نجف را به عزم ایران ترک گفته و سرانجام در حوزه علمیه‏ی قم سکنا گزید و سی سال و اندی در این حوزه بزرگ به دانش اندوزی و تدریس وتألیف دست یازید و سرانجام به اهواز بازگشت و خدمات علمی و دینی و اجتماعی را از سر گرفت.
آن مرحوم فقه و اصول را در محضر مرحوم آیت الله بروجردی و آیت الله حجت فرا گرفته و در معقول نیز در درس امام خمینی حاضر شده و غالباً اوقات خود را به نگارش آثار ارزشمند گذرانده است.
از میان آثار او کتاب «نتائج الفکر فی شرح الباب الحادی عشر» است که در چهار جلد منتشر شده و نخستین جلد آن در سال 1376 و جلد چهارم آن در سال 1380 به پایان رسیده است، این کتاب هر چند به صورت شرح بر باب حادی عشر نوشته شده ولی بحث‏های جانبی آن فزونتر از این عنوان است بالأخص در جلد نخست به آراء مادیها پرداخته و پیرامون نظریه داروین سخن گفته است.برای آن مرحوم آثار دیگری هست مانند التفسیر لکتاب الله المنیر در هشت جلد که یک دوره تفسیر قرآن مجید می‏باشد.
ما این ضایعه بزرگ را به محضر مبارک ولیّ عصر ارواحنا فداه و حوزه‏های علمیه و علما و اهالی خوزستان تسلیت گفته و به عنوان ابراز همدردی از موءسسه امام صادق‏علیه السلام پیام تسلیتی مخابره شده که اینک از نظر عزیزان می‏گذرد.
إلی بیت الشرف والعلم اُسرة العلاّمة الشیخ محمد الکرمیقدس سره
ببالغ من الحزن و الأسی تلقینا نبأ وفاة العلاّمة الکبیر والمفکِّر الإسلامی الشهیر الشیخ محمد الکرمیقدس سره . ولقد کان لوفاته وقع عظیم وأوجد ثلمة فی الإسلام لا تُسدّ أبداً.
کان الراحل‏قدس سره من حماة الإسلام بقلمه ویراعه ولسانه وبیانه وآثاره العلمیة الجلیلة التی أتحف بها المکتبات الإسلامیة والتی تشهد علی غزارة علمه واخلاصه فی الدفاع عن حریم الإسلام والذود عن حیاض التشیع.
وکیف لا، وهو نتاج شجرة طیبة غذیِّ من اُسرة عریقة ضربت بجرانها عبر قرون.
فها نحن نتقدم بتعازینا الحارّة إلی صاحب العصر والزمان أرواحنا له الفداء و العلماء الأعلام وجمیع أهالی خوزستان وبالأخص اُسرته الشریفة، سائلین المولی عزّ وجلّ أن یتغمده برحمته الواسعة ویسکنه فسیح جناته ویرزقه مجاورة محمدصلی الله علیه و آله و سلم وآله انّه سمیع الدعاء.
جعفر السبحانی
قم موءسسة الإمام الصادق علیه السلام
28ذی القعدة الحرام، عام 1423ه