اشاره ای به آتشکده های ولایت فارس در دوران اسلامی براساس تعدادی از متون تاریخی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
آتشکده در دین زرتشتی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و به عنوان یکی از ملزومات پرستش، هر کجا که زرتشتیان باشند آتشکده هم وجود دارد. با این وصف، با توجه به اینکه در چند سده نخستین اسلامی از استقرارگاه های زرتشتی اطلاعاتی داریم اما به همان نسبت آگاهی کمتری از آتشکده های آنها داریم. به همین دلیل بررسی منابع تاریخی برای یافتن آتشکده ها راهگشا خواهد بود. ولایت فارس به عنوان خاستگاه ساسانیان در طی این دوره از نظر مذهبی هم مورد توجه شاهان قرار گرفت و علاوه بر آن جایگاه آذرفرنبغ نیز بوده است. با این اهمیت طبیعتاً بیشتر آتشکده های ساسانی در این ولایت ساخته شده اند. اما با یورش تازیان و برافتادن ساسانیان دین زرتشت رونق پیشین خود را از دست داد و به تبع آن با فروافتادن پایگاه موبدان تا حدود زیادی آتشکده ها نیز تحت تأثیر قرار گرفت و روند تخریب یا تغییر کاربری آنها معمول گشت. بااین وجود منابع گویای این است که در فارس بیشترین زرتشتیان همچنان حضور دارند. با این مختصر تا به حال در مورد تطابق نام آتشکده هایی که در متون تاریخی قید شده اند با بقایای آتشکده هایی که در پژوهش های باستان شناختی شناسایی شده اند کمتر صورت گرفته است. ما در این پژوهش به دنبال این هستیم که نشان دهیم برخلاف تصور، بسیاری از آتشکده هایی که به دوره ساسانی منسوب شده اند به احتمال بسیاری تا مدت ها بعد از دوره ساسانی همچنان مورد استفاده پیروان دین زرتشت بوده است.A Reference to the Fire Temples of Fars Region in the Islamic Era Based on a Number of Historical Texts
The fire temple has a special place in the Zoroastrian religion and as one of the necessities of worship, there is a fire temple wherever Zoroastrians are. However, given that we have information about Zoroastrian settlements in the first few centuries of Islam, we are equally less aware of their fire temples. For this reason, it will be helpful to study the historical sources to find the fire temples. Fars province, as the origin of the Sassanids during this period, was also considered by the kings from a religious point of view, and in addition, it was also the place of Azarfarnagh. With this importance, most of the Sassanid fire temples have been built in this province. However, with the invasion of the Tazians and the fall of the Sassanids, the religion of Zoroaster lost its former prosperity, and consequently, with the fall of the priests' base, the fire temples were largely affected and the process of their destruction or change of use became common. However, sources indicate that most Zoroastrians are still present in Persia. With this brief, so far little has been done about matching the names of fire temples mentioned in historical texts with the remains of fire temples identified in archaeological research. In this study, we seek to show that, contrary to popular belief, many fire temples attributed to the Sassanid period were probably still used by followers of the Zoroastrian religion long after the Sassanid period.
تبلیغات
