نقش اراده در مسؤولیت کیفری در فقه، حقوق کیفری ایران و فرانسه
آرشیو
چکیده
اراده به عنوان مؤلفه مهم عنصر روانی جرم از موضوعات مهم حقوق کیفری است که نقش آن در تحقق مسؤولیت کیفری دارای ابعاد مختلفی بوده و همواره حل بحث و نظر بوده است. در این مقاله تلاش شده به بررسی نقش اراده در مسؤولیت کیفری از منظر فقه و حقوق ایران و فرانسه پرداخته شود. مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی سؤال مورد اشاره پرداخته است. یافته ها بر این امر دلالت دارد که هم در فقه و حقوق ایران و هم در حقوق فرانسه، رفتار مادی اگرچه برای تحقق مسؤولیت کیفری ضروری است اما کافی نیست و لازم است که این رفتار با اراده آزاد صورت گرفته باشد. ازاین رو، اگر مرتکب اراده ای در انجام آن رفتار نداشته باشد هیچ نوع مسؤولیت کیفری تحقق نخواهد یافت. درواقع مبنای مسؤولیت کیفری، ارادی بودن رفتار است. اگر فردی آزادانه حق انتخاب رفتار ارتکابی خویش را نداشته باشد بدین معنی که فاقد آزادی اراده باشد یا مجالی برای انتخاب رفتار توسط وی وجود نداشته باشد، نمی توان برای وی مسؤولیت کیفری قائل شد. در فقه و حقوق ایران فقدان اراده در مواردی چون اجبار، اکراه، خواب و بی هوشی رافع مسؤولیت مدنی است. در حقوق فرانسه نیز اجبار به نحوی که خارج از تحمل باشد و همچنین مستی و هرگونه اختلال روانی که اراده را زایل کند رافع مسؤولیت کفری است. البته هم در حقوق ایران و هم در حقوق فرانسه در مواردی چون مستی، رفع مسؤولیت به معنای حذف جبران خسارت نبوده و مرتکب باید خسارت واردشده به زیان دیده را جبران نماید.The Role of Intention in Criminal Responsibility in Jurisprudence, Criminal Law of Iran and France
Volition as an important component of the psychological element of crime is one of the important issues of criminal law, whose role in the realization of criminal responsibility has different dimensions and has always been the solution of debates and opinions. In this article, an attempt has been made to examine the role of volition in criminal responsibility from the perspective of Iranian and French jurisprudence and law. The current article is descriptive and analytical and has investigated the mentioned question by using the library method. The findings indicate that both in Iranian jurisprudence and French law, although material behavior is necessary for the realization of criminal responsibility, it is not sufficient and it is necessary that this behavior is done with free volition. Therefore, if the perpetrator does not have the volition to carry out that behavior, no type of criminal responsibility volition be realized. In fact, the basis of criminal responsibility is the volition of the behavior. If a person does not have the right to freely choose his own behavior, which means that he lacks freedom of volition or there is no opportunity for him to choose his behavior, then he cannot be held criminally responsible. In Iranian jurisprudence and law, lack of volition in cases such as coercion, reluctance, sleep and anesthesia is a civil liability. In French law, coercion in a way that is out of tolerance, as well as drunkenness and any mental disorder that destroys the volition, are responsible for blasphemy. Of course, in both Iranian and French laws, in cases such as drunkenness, the removal of responsibility does not mean the removal of compensation, and the perpetrator must compensate the damage caused to the victim.
تبلیغات
