سیاست دوگانۀ تقابل و تعامل شاهرخ افشار در مواجهه با فعالیت های نظامی احمد شاه درانی در خراسان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در دوره حکومت شاهرخ افشار در خراسان، احمد شاه درانی سه مرتبه به خراسان لشکر کشید. شاهرخ که توان رویارویی مستقیم نظامی با احمد شاه را در خود نمی دید، تلاش کرد با سیاستی متفاوت با این مسئله برخورد کند. او با پناه گرفتن در قلعه شهر برای مدتی مانع تصرف مشهد شد، اما سرانجام ناچار تن به مذاکره داد و احمد شاه با تعیین نماینده، برای مدتی مشهد را تحت کنترل خود درآورد. در مقاله حاضر که با روش توصیفی و تحلیلی صورت گرفته، انگیزه احمد شاه برای تهاجم به خراسان و شرح درگیری های او در نقاط مختلف، به ویژه در مشهد؛ موضع گیری و سیاست های دوگانه تقابلی و تعاملی شاهرخ در مواجهه با او مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش، حاکی از آن است که سابقه خدمت احمد شاه در سپاه نادر در شناخت او از ارکان قدرت و ساختار حکومت افشاریان و اقدام به لشکر کشی به خراسان نقش به سزایی داشت و با وجود موفقیت او، شاهرخ ناراضی هر زمان فرصت می یافت سر از اطاعت برمی تافت و مخالفت خود را نشان می داد. در این میان ایستادگی حاکمان محلی خراسان در مقابل احمد شاه نیز مثمر ثمر واقع شد تا جایی که او سرانجام به اطاعت ظاهری از شاهرخ رضایت داد و به پایتخت خود بازگشت. اما پیامد این جنگ ها ویرانی شهرهای مختلف و خسارات بسیار برای مردم خراسان بود که تا مدت های مدید قابل جبران نبود.Shahrokh Afshar’s dual Policy of confrontation and interaction in the face of Ahmad Shah Durrani’s military activities in Khorasan
During Shahrokh Afshar’s reign in Khorasan, Ahmad Shah Durrani marched to Khorasan three times. Meanwhile, Shahrokh, who was not able to face Ahmad Shah directly, tried to deal with this issue with a different policy. He prevented the capture of Mashhad by taking refuge in the city’s fortress for a while, but eventually he was obliged to negotiate and Ahmad Shad controlled Mashhad by appointing a delegate. In the present article, which has been written using descriptive and analytical method, Ahmad Shah’s motivation for invading Khorasan and the description of his conflicts in various regions, particularly in Mashhad and Shahrokh’s position and dual policies of confrontation and interaction in facing him have been investigated. The findings indicate that Ahmad Shah’s history of service in Nader’s army played a significant role in his knowledge of the elements of power and the structure of Afsharid reign and his military expedition to Khorasan, and despite his success, whenever the disgruntled Shahrokh had the opportunity, he disobeyed him and expressed his opposition. Meanwhile, the local rulers of Khorasan’s resistance against Ahmad Shah was also fruitful, so that he finally agreed to obey Shahrokh and returned to his own capital. However, these wars caused the destruction of various cities and great damage to the people of Khorasan, which could not be compensated for a long time.
تبلیغات
