واکاوی روان شناختیِ انسانیّت زدایی در رمان بندر فَیلی اثر بختیار علی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بختیار علی از رمان نویسان بلندآوازه کُردِ معاصر است که رویکرد ویژه او در آثار ادبی اش، بازنمایی رنج های مردم کُرد در سرزمین های تحت اِشغال دولت های توتالیتر و استعمارگر و تصویر انسانیّتِ منکوب شده و به تاراج رفته انسان معاصر در دوره هژمونی جنگ و اسلحه بر سرنوشت مردم ستمدیده و استبدادزده است. رمان بندر فَیلی که در آن به تصویرسازی نسل کُشی و تبعید کُردهای فَیلی عراق پرداخته شده، روایتی واقعی از تباهی زندگی کودکی فَیلی است که مردمش با انکار هویّت روبرو بوده و سرنوشت او و مادرش در گردابه انسانیّت زدایی توسّط بعثی ها، به رنج و بی بهره گی از آزادی و حقّ زندگی و پایمال شدن کرامت انسانی می انجامد. از آن روی که تاکنون جستار مستقلّی به بررسی انسانیّت زدایی در رمان بندر فَیلی نپرداخته است، نگارنده بر آن است تا به بررسی این پدیده در این رمان بپردازد. مسأله بنیادین پژوهش حاضر این است که بن مایه های انسانیّت زدایی، چگونه و در چه قالب هایی در رمان بندر فَیلی، نمود یافته و با چه مفاهیمی پیوند خورده است؟ جهت بررسی این مسأله، نگارنده از روش توصیفی تحلیلی مُبتنی بر بررسیِ روان شناختی بُن مایه های انسانیّت زدایی در این رمان بهره گرفته است. انسانیّت زدایی قومی و نژادی، انسانیّت زدایی مضاعف، انسانیّت زدایی مکانیکی، انسانیّت زدایی حیوانی، اهریمن انگاری و ذهن مندی زدایی از پُربسامدترین جلوه های انسانیّت زدایی در رمان بندر فَیلی است که دستاویزی در جهت توجیه پروسه نسل کُشی و تبعید و وسیله ای برای ادامه روند تحقیر و شکنجه روحی و جسمی و سیطره افکندنِ هرچه بیشتر بر سرنوشت قربانی بوده و چرخه تخریب و تباهی شخصیّت به عنوان سوژه سرکوب شده و فراموش شده را سرعت بخشیده است.A Psychoanalytical Study of Dehumanization in Bakhtyiar Ali's Bandar Fayli
Bakhtiyar Ali is one of the famous contemporary Kurdish writers whose literary works represent sufferings of the Kurdish people in the lands occupied by the totalitarian governments, and on a larger scale, the image of the oppressed humanity of the contemporary man in the era of the hegemony of war and violence. The novel Bandar Fayli, which depicts the genocide and deportation of the Fayli Kurds, is a true account of the destruction of the life of a Fayli child whose people faced denial of their identity. The fate of the child and his mother is caught in the Baathists' vortex of dehumanization resulting in suffering, lack of freedom and the trampling of their human dignity. In the absence of research on the phenomenon of dehumanization that occurs in the novel, the present research is concerned with the ways in which Bandar Fayli represents the forms and mechanisms of dehumanization and their connection with other related concepts. To this aim, the author has used a descriptive-analytical method informed by a psychological study of the dehumanization features in this novel. Ethnic dehumanization, double dehumanization, mechanical dehumanization, animal dehumanization, demonization, and dementalization are among the most frequent manifestations of dehumanization in the novel and serve as a pretext to justify acts of genocide and deportation as means to continue the process of mental and physical torture to exert the utmost control over the victim's fate, in a way that has accelerated the cycle of destruction of the character's personality as a suppressed subject.
تبلیغات
