بازشناسی نامجای ایران بر اساس مسکوکات ضرب شده در دوره ساسانیان
آرشیو
چکیده
نکته شایان توجه در تاریخ ساسانی پیدایی نام کاملِ «ایران» به خط پهلوی در پشت برخی از سکه های شاهان این عصر است. این نام که در محل درج ضرابخانه ها یعنی در سمت راست پشت سکه نوشته می شد با حرف نوشت’yl’n و آوانوشت ērān (با یای مجهول) به معنی «ایران» همراه است. این در حالی است که برای واژه «ایران» نشانه های اختصاری دیگری با حرف نوشت AY, AYL, AYLA نیز در سکه ها به کار می رفت. از آن جا که در عصر ساسانی شهرهایی وجود داشت که نام آنها ترکیبی بود از نام ایران با یک یا چند واژه دیگر، لذا برحسب قاعده، حکاکان سکه می بایست از نشانه های اختصاری یاد شده برای درج نام این شهرها در محل سکه خانه استفاده می کردند. اما مشاهده می نماییم که در مقاطعی، نام جای کامل AYLAN برای برخی از شاهان در پشت سکه ها به کار می رفت که بر پایه منابع تاریخی، شاهان مورد نظر تسلطی بر روی هیچ یک از این شهرهای توأم با نام ایران نداشته اند. پس نشانه کامل «ایران» معرف چه مکانی بوده است؟ می دانیم که این نامِ کامل در برخی مسکوکات طلا و یا مضروبات تشریفاتیِ منحصر به پایتخت نیز به کار رفته است. در واقع هدف از درج نام کامل «ایران» در سکه ها، ادعایی برای فرمانروایی بر کل ایرانشهر است. در این مقاله خواهیم کوشید منظور ساسانیان از این نام را در سکه ها روشن نماییم. برای نیل به این هدف، اطلاعات به شیوه کتابخانه ای گردآوری شده و به روش توصیفی- تحلیلی مورد واکاوی قرار گرفته است.Recognizing the Namelocation of Iran Based on Minted Coins in the Sasanian Period
A noteworthy point in Sassanid history is the appearance of the full Pahlavi name of Iran on the back of some coins. This name, which was written in the place of insertion of the mints, i.e. on the right side of the back of the coin, is associated with the written word 'yl'n and the phoneme eran, which means Iran. This is despite the fact that for the word Iran, other abbreviations with the letters AYLA, AYL, AY were also used in coins. Since there were cities in the Sassanid era whose names were compound and were formed by combining the name of Iran, therefore, according to the rule, coin engravers should have used the mentioned abbreviations to insert the names of these cities at the mint. However, we can see that the full name of Iran was sometimes used for some kings on the back of the coins, and based on historical sources, the kings in question did not dominate any of the cities whit the name of Iran. So, really the complete sign of Iran, which was inserted in the mints, represented what place? We know that this full name was also used in some gold coinages, which were ceremonial and exclusive to the capital. In this article, we will try to clarify the Sasanians purpose to use this name on the coins. To achieve this goal, data has been collected from historical documents and analyzed in a descriptive-analytical method.
تبلیغات
