تحلیل روابط منطقه ای پیراشهری با مرکزیت استان زنجان
آرشیو
چکیده
قلمروهای پیراشهری به عنوان فضایی اجتماعی اقتصادی با ترکیبی از ویژگی های شهری و روستایی، اغلب به عنوان نواحی پیرامون شناخته می شود که در آن نظام های کشاورزی، شهری و طبیعی در تعاملی پایا و مداوم با یکدیگر قرار دارند. در این عرصه ها پیوندهای گوناگونی بر حسب شرایط و بسترهای اقتصادی بر قرار است، این پیوندها می توانند اثرات توسعه و یا ضدتوسعه برای هرکدام از فضاهای شهری و یا روستایی (به ویژه روستاها) ایجاد کند. این پژوهش با درک موضوع مذکور در پی تجزیه و پردازش روابط منطقه ای پیراشهری در مرکز استان زنجان است؛ بنابراین با روش توصیفی- تحلیلی به نحوه ارتباطات متقابل روستاهای نمونه پیرامونی با شهر زنجان پرداخته است و در این راستا شاخص های مرتبط که به وسیله مراجع مورد وثوق استخراج گردید به روایی قابل قبول رسیده و جهت تحلیل پژوهش مورداستفاده قرارگرفته اند، روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیمایشی می باشد. برای تحلیل داده ها از مدل AHP و TOPSIS استفاده شده است. از سوی دیگر بر اساس روش مشارکتی که توسط پژوهشگران این تحقیق صورت گرفت و برخی از اسناد و منابع علمی قابل دسترس، میزان وابستگی هرکدام از روستاهای نمونه پیرامونی نسبت به مرکزیت شهر زنجان مشخص گردیده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که سکونتگاه های پیراشهری با وجود یکپارچگی فضایی با نواحی شهری به دلیل رشد سریع، پویایی و ویژگی های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مختلط می تواند هم از نواحی شهری و هم از نواحی روستایی متمایز باشد و حالت سومی که هیچ کدام از سکونتگاه های قبلی نیست و یا هم شهری است و هم روستایی را به وجود آورد. همچنین نتایج نهایی تحقیق به وابستگی زیاد روستای والارود با شهر زنجان اشاره دارد و روستاهای دواسب، دیزج آباد و رازبین به ترتیب در رتبه های بعدی قرارگرفته اند.Analyzing the regional relations of urban peripherals with the center of Zanjan province
Peri-urban territories as a socio-economic space with a combination of urban and rural characteristics are often known as surrounding areas where agricultural, urban, and natural systems are in stable and continuous interaction with each other. In these areas, there are various connections according to the conditions and economic bases. These connections can create development or anti-development effects for any of the urban or rural spaces (especially villages). By understanding the mentioned issue, this research aims to analyze these regional relations in the center of Zanjan province. Therefore, with a descriptive-analytical method, the method of mutual communication between the surrounding sample villages and the city of Zanjan has been studied, and in this regard, the relevant indicators that were extracted by trusted sources have reached acceptable validity and have been used for the analysis of the research. Documentary and survey information data was collected. AHP and TOPSIS models were used for data analysis. On the other hand, based on the collaborative method carried out by the researchers of this research and some available scientific documents and sources, the degree of dependence of each of the peripheral sample villages to the center of Zanjan city has been determined. The obtained results indicated that peri-urban settlements, despite their spatial integration with urban areas, can be distinguished from both urban and rural areas due to their rapid growth, dynamics, and mixed social, economic, and environmental characteristics. Also, the final results of the research indicate the high dependence of Valaroud village on Zanjan city, and the villages of Dovasb, Dizjabad, and Razbin are placed in the next ranks respectively.
تبلیغات
