«بررسی دیدگاه ملاصدرا در باب اختیار و ضرورت علی» (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اختیار و نسبت آن با قاعده فلسفی ضرورت علی و معلولی از مهم ترین موضوعات چالش برانگیز میان فلاسفه و متکلمان اسلامی است در این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و براساس مستندات کتابخانه ای برآنیم تا به این سوال مهم پاسخ دهیم که دیدگاه ملاصدرا و نوآوری او در باب اختیار و ضرورت علی چیست. نگارنده با دقت نظر در آثار ملاصدرا به این نتیجه رسیده است که او با تکیه بر آراء عرفانی (وحدت شخصی وجود از راه برگرداندن علیت به تشاُن) به صورت منظم و منسجم به این بحث پرداخته و اختیار آدمی را تجلی اراده الهی دانسته و منطبق با آموزه های اسلامی بر مبنای اصول وجودشناختی رابطه اختیار و ضرورت علی و معلولی را به گونه ای تبیین می کند که نه تنها منافی اختیار نیست بلکه موید آن نیز هست و همچنین صدرا به نقش و اهمیت علم و اراده تحت عنوان معیارهای اصلی فعل اختیاری و سازنده مفهوم اختیار تاکید کرده و به مبادی آن به همراه آنها عناصر شوق و قدرت را نیز افزوده است.Studying Mollasadra’s Viewpoint on Authority and Cause and Effect Necessity
Authority and its relationship with the philosophical principle of cause and effect necessity is known as one of the most essential and challenging topical issues among philosophers and Islamic orators. Each of the scholars in the field has tried to express his own definition of the issue regarding his own line of thought. The present study deals with the problem regarding a library study data collection and using a descriptive-analytic method and it is fundamental considering the aim of the study. This research intends to investigate the viewpoints of Sadr-al-Motaallehin Shirazi regarding authority and cause and effect principle necessity. After probes of works and writings of Sadra, it was concluded that Sadra’s ideas were rooted in philosophical mysticism principles and he tried to represent authority compatible with cause and effect principle necessity. Believing in such a principle not only does not deny authority but also approves it. It accepts the principle that there isn’t any obligation but one can choose from among different options and this represents the borderline between responsibility and authority clearly and considers authority to be synonymous with being a follower.