معرفی و تحلیل بنای زیج منیژه سر پل ذهاب (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
بناهای بسیاری در سرزمین پهناور ایران وجود دارد که از جهت گاهنگاری و کاربری دارای مشکل اند، زیج منیژه از جمله این بناهاست که در نزدیکی سرپل ذهاب کرمانشاه واقع شده و نظرات گوناگون در مورد آن ابراز شده است. این بنا، بنایی سنگی با ملات گچ است که ابعاد آن ۵۷×۳۵/۵ متر و با پلان مستطیل شکل است. تاکنون هیچ گزارش و مطالعه دقیقی در مورد این اثر به چاپ نرسیده است. برخی از محققین در اشاراتی گذرا این بنا را کاروانسرای دوره ساسانی قلمداد نموده، برخی دیگر کوشک و تعدادی رصدخانه را به عنوان کاربری بنا ذکر کرده اند. در این پژوهش، کلیه مدارک موجود و اشارات تاریخی گردآوری گردید و اساس کار بر فعالیت های میدانی متمرکز گردید و بنا به دقت از نظر پلان، مصالح و دیگر ویژگی ها بررسی و مطالعه شد. هدف از این پژوهش، مشخص نمودن کاربری بنا با توجه به شواهد برجامانده از آن و مقایسه بنا با سایر بناهای مشابه از لحاظ ویژگی و سبک معماری می باشد. از مهم ترین نتایج این پژوهش پیشنهاد کاربری این بنا به عنوان یک کوشک یا کاخ کوچک و اتراقگاه موقت است.Presentation and Analysis of Zije Manije Landmark in Sarpol-e Zahāb
In the vast land of Iran, many landmarks have problems in terms of chronology and usage. Among these buildings is Zije Manije, which is located near Sarpol-e Zahāb, Kermanshah, and various opinions have been expressed about it. It is a lithic landmark with gypsum mortar in dimensions of 35.5 × 57 m and a rectangular plan. So far, no detailed report or study has been published about it. Some researchers, in short references, have considered this building as an inn of the Sassanid period. Others have considered it as a summerhouse, and some have mentioned its usage as an observatory. All available documents and historical references were collected in this research and the basis of the work was focused on field activities. Carefully, in terms of the plan, materials, and other features, this building was examined and studied. Considering the remaining evidence and comparing it with other similar buildings in terms of characteristics and architectural style, the purpose of this research is to determine its use. Suggesting the use of this building as a summerhouse or a small palace and a temporary domicile is one of the most important results of this research.