گونه شناسی ظروف سفالی گورستان جیران تپه جزلان دشت (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
گورستان جیران تپه جزلان دشت در استان زنجان، شهرستان طارم و در نزدیکی روستای جزلان دشت قرار گرفته است. در نتیجه، دو فصل کاوش در این گورستان یافته های بسیار ارزشمندی از عصر آهن به دست آمد. این یافته ها سنت تدفین در این گورستان را منعکس می کنند که شامل زیورآلات، جنگ افزار و سفالینه ها می شوند. اگرچه تنها هشت گور در این گورستان کاوش شده، اما تنوع سفالینه ها از نظر فرم و تعداد قابل توجه است. در مجموع از کاوش جیران تپه ۴۴ ظرف سالم به دست آمد که بر اساس شکل و فرم در ۱۳ گونه طبقه بندی شدند. این گونه ها شامل دیگچه، فنجان، کاسه، ساغر، ملاقه، پیاله، خمره، ظرف کوچک با بدنه گرد و کف تخت، سبو، کوزه، لیوان و پارچ و ظروف لوله دار هستند. بعضی از این گونه ها خود به زیرگونه هایی تقسیم می شوند. این ظروف در رنگ های قهوه ای، خاکستری، سیاه، نخودی و اکثراً چرخ ساز هستند. سفال های خاکستری نسبت به دیگر سفال ها فراوانی بیشتری داشته و از کیفیت بالاتری نیز برخوردارند. بر اساس، مطالعه و مقایسه اولیه سفال ها، بین این محوطه و محوطه هایی همچون گودین، دیلمان، حسنلو، قلی درویش، خوروین، پردیس، گوی تپه، دین خواه، هفتوان، گورستان حسن بولاغی در استان زنجان و بسیاری از محوطه های دیگر عصر آهن شباهت و همسانی فراوانی دیده می شود. بیشترین شباهت با گورستان های عصر آهنی گیلان مانند مارلیک، قلعه کوتی و دیلمان دیده می شود. بر این اساس، می توان جیران تپه را گورستانی مربوط به عصر آهن I و II دانست. بر مبنای یافته های سفالی سطحی شواهی از استفاده از این گورستان در عصر آهن III نیز وجود دارد که درک صحت آن نیازمند کاوش های بیشتر است.Typology of the Pottery Vessels of the JeyranTappe Cemetery of Jezlandasht
JeyranTappe Cemetery of Jezlandasht is located in Zanjan province, Tarom city, near the village of Jezlandashht. As a result of two exploratory excavations in this cemetery, valuable findings were obtained regarding to Iron Age. These findings reflect the burial tradition in the cemetery, including jewelry, weapons and pottery. Although only 8 graves have been explored in this cemetery, the variety of pottery related to their form is significant. Generally, 44 intact potteries were collected from JeyranTappeh Hills, which were classified into 13 species based on shape and form. These species include pots, cups, bowls, saucers, pots, jars, small containers with rounded bodies and flat floor, glasses, pots and tubular containers. Some of these species are divided in to sub-species. These containers are brown, gray, black, and mostly wheel maker. In terms of the number and quality of gray potteries, they have a higher number and quality than other pottery. Based on the study and comparison of the pottery, there are similarities between this site and the sites such as Godin, Dilman, Hasanlu, Gholi Darvish, Khorvin, Pardis, Gui Tappe, Dinkhah, Haphtvan, Hassan Bolaghi Cemetery in Zanjan Province and many other sites related to Iron Age. There are the most similarities between this site and other Iron Ages cemeteries such as Marlic, Ghale Coti and Dilaman. It is most similar to the Gilan Iron Age cemeteries, such as Marlik, Qaleh Kuti and Dilman. Based on all this information it can be said that JeyranTappe is related to Iron Age II. Based on the information obtained from the potteries it may be said that this cemetery was used in Iron Age II period.
تبلیغات
