استقرارهای دوره مس سنگی حوضه آبریزگاورود در شرق زاگرس مرکزی (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
درجه علمی: علمی-پژوهشی (دانشگاه آزاد)
آرشیو
چکیده
دشت میان کوهی گاورود با ۹۸۵ کیلومتر مربع مساحت در قسمت شرقی زاگرس مرکزی در شمال شهرستان سنقر به لحاظ دارا بودن شرایط زیست محیطی مناسب استقرارهای زیادی در دوران روستانشینی (مس سنگی) را در خود جای داده است. ارتباط فرهنگی این دشت همواره با حضور گونه های سفالی منطقه ای (گودین)، سه گابی و دالمایی آشکار و همچنین، تکامل و هم زمانی فرهنگ های مس سنگی این منطقه با زاگرس مرکزی با توجه به میان کوهی بودن این دشت نمایان است. در این پژوهش، به تحلیل عوامل زیست محیطی مرتبط با الگوی استقراری پرداخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که انتخاب محل استقرار در دشت گاورود تابع شرایط مناسب زیست محیطی، آب وهوایی و قابلیت زمین بوده است. بر این اساس، می توان دریافت که تراکم زیاد منابع آبی نظیر چشمه ها و سراب ها در دره های میان کوهی در گستره گاورود و پراکندگی آن ها، شرایط مساعدی را برای شکل گیری جوامع مس سنگی فراهم آورده است. همچنین، به نظر می رسد، نفوذ فرهنگ فرامنطقه ای دالما توانایی این دشت را در تأمین مایحتاج زندگی و وارد عرصه ارتباطات فرامنطقه ای می کند.Chalcolithic Settlements in Gavroud Basin in East of Central Zagros
Gavroud mountain valleys plain in the east of central Zagros with an area of about 985 km2 is located in the northeast of Sonqor and due to favorable environmental conditions has embedded numeral settlements in chalcolithic periods. The cultural relationships in this plain were revealed by potteries from regional cultures including Godin, She-Gabi, and Dalma. Also, this evidence indicates a parallel and convergence evolution in the chalcolithic culture of the study area with central Zagros. This study investigates affecting environmental variables related to settlement patterns. Results revealed that settlement site selection in Gavroud Plain in the chalcolithic eras was affected by bioclimatic and environmental conditions and land use capability. It could be mentioned that the high density of water bodies such as springs and streams flowing in mountain valleys provide suitable conditions for the development of chalcolithic cultures. Also, it is worth noting that the penetration of Dalma culture through the plain indicates the high potential of the area to provide human requirements and formulate ultra-regional relationships.