بررسی توزیع و عدالت فضایی با تأکید بر ویژگی های کالبدی شهر اهواز (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
رتبه: ب
آرشیو
چکیده
شهرهای امروزی به ویژه در کشورهای درحال توسعه، با توجه به رشد جمعیت و شهرنشینی مستمر، پس از انقلاب صنعتی به سرعت توسعه یافتند و این رشد و توسعه پیامدهای بسیاری با خود به همراه داشته است. یکی از این پیامدها یا بحران های جوامع بشری در نابرابری های اجتماعی و فقدان عدالت اجتماعی و اقتصادی ریشه دارد و به یکی از مباحث جدی پیشروی برنامه ریزان و مدیران شهری تبدیل شده است. در این تحقیق، هدف ارزیابی عدالت فضایی شهر اهواز با توجه به پراکنش جمعیت آن است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و بر اساس نقشه کاربری اراضی شهرداری اهواز و بلوک های آماری مرکز آمار در سال 1395 است. در این پژوهش از 12 لایه اطلاعاتی به عنوان لایه های کالبدی شهر اهواز استفاده شده است. این لایه های اطلاعاتی با استفاده از روش گامای فازی تحلیل شده اند و در انتها نقشه وضعیت عدالت فضایی به دست آمده است. با توجه به بررسی 12 لایه اطلاعاتی در شهر اهواز و بررسی نحوه توزیع آنان مشخص گردید بیشتر امکانات و خدمات در مرکز شهر اهواز تجمع یافته اند و حدود 46 درصد وسعت شهر در وضعیت خیلی نا برخوردار قرار دارد؛ و تنها 5 درصد کل مساحت شهر اهواز وضعیت بسیار برخوردار را داشته است. درمجموع 15 درصد مساحت شهر وضعیت برخوردار و خیلی برخوردار را در شهر اهواز دارا می باشیم. همچنین طبق تحلیل های صورت گرفته حدود 33 درصد جمعیت شهر اهواز در وضعیت عدم برخورداری و برخورداری کم ازلحاظ دسترسی به خدمات و امکانات هستند. با توجه به یافته ها، می توان نتیجه گرفت که عدالت فضایی در شهر اهواز به خوبی برای تمامی شهروندان وجود ندارد و تک مرکزی بودن شهر بسیاری از جمعیت شهر را از خدمات و امکانات مناسب و در دسترس محروم کرده است. تحلیل های جمعیتی و توزیع کاربری ها نشان دهنده عدم تناسب در توزیع خدمات و امکانات با توجه به پراکنش جمعیتی است.متن
Investigating spatial distribution and justice with a focus on the framework attributes of the city of Ahvaz
Today's cities, especially in developing countries, have rapidly developed after the industrial revolution due to continuous population growth and urbanization, and this growth and development has had many consequences. One of these consequences or crises in human societies is rooted in social inequalities and the lack of social and economic justice, and has become one of the serious issues for urban planners and managers. The aim of this research is to evaluate the spatial justice in Ahvaz city based on its population distribution. The research method is descriptive-analytical and is based on the land use map of Ahvaz municipality and statistical blocks in ۲۰۱۶. In this study, ۱۲ information layers were used as the physical layers of Ahvaz city. These layers were analyzed using the fuzzy gamma method, and the map of spatial justice status was obtained. Based on the analysis of the ۱۲ information layers in Ahvaz city and their distribution, it was determined that most of the facilities and services are concentrated in the center of Ahvaz city, and approximately ۴۶% of the city's area is in a very unfavorable situation. Only ۵% of the total area of Ahvaz city has a very favorable status. In general, we have ۱۵% of the city's area in favorable and very favorable situations in Ahvaz. Also, according to the analysis, about ۳۳% of the population of Ahvaz city are in a situation of lack of access to services and facilities. Based on the findings, it can be concluded that spatial justice does not exist well for all citizens in Ahvaz city, and the centralization of the city has deprived many of the city's residents of suitable and accessible services and facilities. Population analysis and land use distribution indicate a mismatch in the distribution of services and facilities based on population distribution.