آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۵

چکیده

سهراب سپهری شاعر بزرگ معاصر با عرفان اسلامی آشناست. تأثیرپذیری وی از عرفان اسلامی و به ویژه اندیشه های مولانا را در مجموعهشرق اندوه به وضوح می توان دید. علاوه بر آن سیر آفاقی اش در معابد شرق دور، موجبات آشنایی او را با آیین بودیسم و ذن و طریقه عرفانی آنان فراهم آورد. او خود در کتاباتاق آبی به این مسأله اشاره می کند. با وجود اینکه زمینه و پایه های عرفان سپهری را، عرفان اسلامی، بودیسم و ذن تشکیل می دهند اما باید گفت عرفان او تلفیق ویا التقاط این طریقه ها نیست؛ بلکه سپهری از هر سه عبور می کند و به معرفت خاص خویش می رسد. غایت در سلوک اسلامی، رسیدن به مقام مشاهده است و در عرفان بودایی رسیدن به «سمادی» و در ذن «ساتوری». شعر واحه ای در لحظه نیز رسیدن به شهود است، سپهری در این شعر، شهود خویش را گزارش می کند. اما شهود او برخلاف فرقه های یاد شده، نه در عالم لاهوت بلکه در ناسوت و نه در افلاک بلکه در خاک است. او خاک را به تماشا نشسته است وشهودش را گزارش می کند. پرسش اصلی جستار حاضر این است که آیا سهراب سپهری تنها از طریق تطابق و همپوشانی مفاهیم عرفان شرقی و اسلامی به کشف یک لحظه روشن شدگی می پردازد؟ بررسی مفاهیم و نشانه ها نشان می دهد که وی با عبور از این دو نحله فکری به واسطه تلقی فلسفی مدرن و البته بر پایه مبانی اسلامی- بودیستی، به درک تازه ای از «اکنونیت» در «مقام هیچ» می رسد. مقاله حاضر تحلیل همین پناهگاه ایماژیک است که «قرارگاه سکونت» سپهری است.

Analysis of Sohrab Sepehri's poem of an oasis in the moment based on the foundations of Buddhist and Islamic mysticism

Sohrab sepehri, the great contemporary poet, is completely familiar with Islamic ERFAN. The influence of Islamic Erfan on him is obvious in “Shargh-E- Andouh” set. Additionally, his trips to far east temples made him familiar with Buddhism, Zen and their mystical ways; to which he mentions in his book “Blue Room”. Though Islamic mysticism, Buddhism and Zen constitute Sohrab Sepehri’s basis of mysticism; but one should say his mysticism is not a combination of these paths. Rather, Sohrab Sepehri transcends all the three and reaches his unique wisdom. The extremity of Islamic mysticism is reaching the position of observer, those of Buddhism is “samadi” and those of Zen is “Satouri”. The poem of “Vahe-EI-Dar Sokoot” is also reaching intuition. Sepehri in this poem reports his intuition. But his intuition unlike other mentioned sects, rather than being the world of divinity, is in the world of materiality (Nassout), and rather than being in skies, is in the terrain. He is sitting on the terrain, reporting his intuition. Sepehri, like any great poet, resides in his emotional world. The present paper is an analysis of this historical sanctuary, Sepehri's "settlement base"

تبلیغات