نقد و بررسی انگاره تاریخ مندی تمثیلاتِ قرآنی با تأکید بر آراء علامه طباطبایی
آرشیو
چکیده
بافت متنی، شرایط نزول و مخاطب اولیه ی قرآن کریم از یک سو و فرض جاودانگی و جهان شمولی قرآن کریم از سوی دیگر بستر طرح شبهات و سؤالات مهمّی را به خصوص ناظر به اجزای متن قرآن کریم به وجود آورده است. یکی از این شبهات ناظر به تمثیلات قرآنی و تاریخ مند بودن آن ها مطرح شده است. مطابق چنین نگرشی، تمثیلات قرآنی بازتاب تامّی از فرهنگ عصر نزول بوده و جز برای مخاطب اوّلیه کارایی ندارند. پژوهه ی حاضر با روش توصیفی تحلیلی در واکاوی داده ها تلاش دارد نظریه ی تاریخ مندانگاری تمثیلات قرآن کریم را مبتنی بر آراء قرآنی علامه طباطبایی به بوته ی نقد و نظر قرار بدهد؛ یافته های تحقیق حاکی از آن است که تاریخ مندانگاری قرآن حاصل برقراری نسبتی میان داده کاوی درون قرآنی درباره ی تمثیلات قرآن با ادبیّات معهود عصر نزول است. این قسمت ضمن آن که دارای نقصان محتوایی است، اساس تاریخ مندانگاری قرآن را مخدوش می کند، اساساً بر پایه ی اصل جاودانگی و جهان شمولی قرآن، عمومیّت تأویل پذیری آیات و بررسی مصادیق تمثیلات قرآن به لحاظ عمومیّت و اطلاق آن ها، نمی توان تمثیلات قرآنی را بازتابی تامّ از فرهنگ زمانه ی عصر نزول قلمداد کرد.Critique of the Idea of the Historicity of Quranic Allegories with Emphasis on the Views of Allameh Tabatabai
The textual context, the conditions of revelation and the initial addressee of the Holy Qur'an, on the one hand, and the assumption of immortality and universality of the Holy Qur'an, on the other hand, have raised the ground for raising doubts and important questions, especially regarding the components of the Holy Qur'an text. One of these doubts has been raised regarding the Qur'anic allegories and their historicity. According to such an attitude, Qur'anic allegories are a complete reflection of the culture of the age of revelation and have no function except for the primary audience. The present study tries to critique the theory of historiography of allegories of the Holy Quran based on the Quranic views of Allameh Tabatabai based on descriptive-analytical method in data analysis; The research findings indicate that the historiography of the Qur'an is the result of establishing a relationship between the Qur'anic introspection data on the allegories of the Qur'an and the conventional literature of the age of revelation. This section, while having a content deficit, distorts the basis of the historiography of the Qur'an. Assumed.