زبان یکی از نعمت های بزرگ خدادادی است که در اختیار بشر قرار گرفته است. زبان مهم ترین وسیله اتباط انسان با انسان های دیگر و برترین ابزار برای اظهار خواسته های قلبی است. به بیانی دیگر، آنچه در صفحه روح نقش می بندد، قبل از هر چیزی به صفحه زبان و در بین گفته های او خودنمایی می کند. زبان با وجود کوچکی مسئولیت سنگینی برای انسان ایجاد می کند زیرا وظیفه بزرگی به عهده آن گذاشته کفر و ایمان تنها با زبان آشکار می شود. هدف این پژوهش بررسی تبیین آفات و برکات زبان از دیدگاه نهج البلاغه و اندیشه مقام معظم رهبری است که با استفاده از منابع مکتوب کتابخانه ای و پردازش اطلاعات با رویکرد توصیفی و تحلیلی سامان یافته است. یافته های پژوهش نشان می دهد غیبت و عیب جویی، دروغ، دشنام، نکوهش بی جا و ملامت، افشاگری و بازگوئی اسرار، دورویی و دوزبانی از جمله آفات زبان و صداقت، اعتدال در سخن، رازداری، موعظه، دعا و شکر، داوری و قضاوت، گشاده رویی و سنجیده سخن گفتن، از برکات زبان در نهج البلاغه و بیانات رهبری است.