بررسی انتقادی دیدگاه چوپرا در باب ذهن گرا بودن انسان بر اساس آراء صدرا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
معنویت های نوظهور، نگاهی ویژه و نو به انسان و جایگاه او در هستی دارند که در بسیاری از موارد، منجر به اومانیسم می گردد. از جمله آن ها، عرفانی است که توسط دیپاک چوپرا تبلیغ می شود و معتقد است که انسان به واسطه ذهن خود دارای توانایی مطلق است که می تواند هم سطح خدای متعال شده و هم در جهان مادی و کائنات تصرف کند و هم باعث مریضی یا بهبودی جسم خود شود. از آن طرف، صدرا نیز ضمن تأکید بر توانایی های بالقوه نفس و ذهن انسان، معتقد است که در صورت تکامل آن ها و تقرب به خدای متعال می توانند موجب خلاقیت در خود و غیر خود شوند و به عنوان خلیفهاللّٰه و با اذن الهی در هستی امکانی دخل و تصرف کند. این پژوهش، پژوهشی انتقادی است که در نظر دارد به بررسی انتقادی دیدگاه چوپرا در مورد انسان ذهن گرا بر اساس آراء صدرا بپردازد. یافته های پژوهش این است که از نگاه صدرا، ذهن انسان نمی تواند در کنار نفس و بدن به عنوان ساحت سوم وجود انسان به حساب بیاید؛ بلکه از شئون نفس بوده و عمل به دستورات دینی باعث تقویت و افزایش توانایی های نفس و سعادت دنیا و آخرت می شود.A Critical Study of Chopra’s View on Human Subjectivism (Mentalism) Based on Mullā Ṣadrā’s Ideas
The new emerging spiritualities have a special and new look at man and his place in existence, which in many cases leads to humanism. One of them is a mysticism missioned by Deepak Chopra who believes that man has absolute ability through his mind that he can become the same level as the Almighty God and capture both the material world and the universe and cause both the sickness or healing of his body. On the other hand, Mullā Ṣadrā (Persian: ملّا صدرا, Arabic: صدر المتألّهین) while emphasizing on the potential abilities of the human soul and mind believes that they can cause creativity in themselves and others, if they evolve and approach (endearment) God the Almighty, and they can interfere in the possibility existence as vicegerents of Allah with Divine permission (by the Divine leave of Allah). This research is critical that intends to critically examine Chopra’s view on the subjectivist man based on Ṣadrā’s views. The findings of this study indicate that the human mind from Ṣadrā’s point of view cannot be counted as the third realm of human existence alongside the soul and body, but it is soul modes and following religious orders strengthens and enhances the abilities of the soul and sa'ādah (Arabic: سعاده, the happiness) in the hereafter and in the present world.