آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۰

چکیده

Khorasan Razavi Province suffers from the most critical groundwater resources in Iran, i.e. the groundwater decline has reached 1 m; 34 out of 37 water plains are banned in Khorasan Razavi Province. Recently, Mashhad plain has been fighting with the crisis of drought and water scarcity. Illegal harvesting from groundwater resources and the warming trend caused by change in climate have exacerbated the crisis. Comprehensive water resources management, assuming the complicated nature of water-related issues, rapid growth of population, water requirement for a variety of purposes, and limited water resources, requires novel methods to stack up technical, economic, environmental, social, and logical perspectives in an integrated forum. One of the tools for comprehensive water resources management is utilizing hydro-economic models to simulate the present status of drainage basins and evaluate the impacts of different scenarios and policies. The current study used a hydro-economic model to simulate the hydrological status of Mashhad plain and evaluate the impacts of different scenarios. Then, the agent-based model (ABM) was used in order to reach an agreement with stakeholders on executing different conservation scenarios. The hydro-economic model results revealed that reducing the water demand of the agricultural sector and, as a result, surface and groundwater consumption is possible through following adaptation scenarios. Implementing various adaptation scenarios may alter the present cultivation pattern. Moreover, the ABM results showed a significant difference between the volume of available water, due to the execution of strategies, and water demand, bringing about the lack of farmers’ cooperation regarding the implementation of conservation scenarios. However, through applying some incentive policies, a number of representative farmers may agree to pursue adaptation scenarios.

اثرات راهبردهای تطبیقی بر مدیریت منابع آب در دشت مشهد: کاربرد مدل های اقتصادی- هیدرولوژیکی و رفتاری

استان خراسان رضوی هم اکنون بحرانی ترین منابع آبی زیرزمینی در سطح کشور را داراست به طوری که افت سطح آب های زیرزمینی در این استان به یک متر رسیده است. دشت مشهد در طی سال های اخیر با بحران خشکسالی و کم آبی دست و پنجه نرم می کند. منشا بحران خشکسالی برداشت های بی رویه و گرمایش جهانی است. مدیریت جامع منابع آب با توجه به ماهیت پیچیده مسائل آب، رشد سریع جمعیت، نیاز به آب برای مصارف مختلف و منابع آبی محدود، نیازمند روش هایی است که دیدگاه های فنی، اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و منطقی را در یک قالب یکپارچه گردآوری نماید. یکی از ابزارهای مدیریت جامع منابع آب، استفاده از روش های هیدرولوژیکی اقتصادی به منظور شبیه سازی وضعیت کنونی حوضه های آبریز و بررسی اثرات سناریوها و سیاست های مختلف می باشد. در مطالعه ی حاضر به منظور شبیه سازی وضعیت هیدرولوژیکی دشت مشهد و بررسی اثرات سناریوهای مختلف از یک مدل اقتصادی- هیدرولوژیکی استفاده شد. در گام بعد به منظور رسیدن به توافق با ذینفعان بر سر اجرای سناریوهای مختلف حفاظتی از مدل عامل محور استفاده گردید. نتایج مدل هیدرولوژیکی- اقتصادی نشان دادند که با اتخاذ سناریوهای تطبیقی امکان کاهش تقاضای آب بخش کشاورزی و در نتیجه مصرف آب سطحی و زیرزمینی در این بخش وجود دارد. همچنین اجرای سناریوهای مختلف تطبیقی موجب تغییر الگوی کشت کنونی خواهد شد. از سوی دیگر نتایج مدل سازی عامل محور نشان داد که میان میزان آب در دسترس ناشی از راهبردها و تقاضای آب تفاوت زیادی وجود دارد که این موضوع موجب خواهد شد که کشاورزان با اجرای سناریوهای حفاظتی همکاری نکنند. اما با به کارگیری سیاست های تشویقی می توان برخی از کشاورزان نماینده را به اجرای سناریوهای تطبیقی راضی نمود.
دشت مشهد، راهبردهای تطبیقی، منابع آب، مدل اقتصادی - هیدرولوژیکی.

تبلیغات