روابط بینامتنی مثنوی معنوی مولوی با مثنوی های نظامی گنجه ای بر اساس نظریۀ ترامتنیت ژرار ژنت
آرشیو
چکیده
مطالعات بینامتنی، شیوه و میزان تأثیر متن ها در شکل گیری یکدیگر را توضیح می دهد و با تبیین شیوه های تکثیر متن ها، فرایند رمزگشایی و دلالت پردازی متون را بررسی می کند. ژرار ژنت با گسترش و نظام مند کردن مفهوم های برآمده از آراء نظریه پردازان قبل از خود، به طور نظام یافته به بررسی روابط بین متون پرداخت و با رویکردی ساختارگرا، روابط میانمتنی و تمام تغییرات آن را بررسی و مطالعه کرد و مجموعه این روابط را «ترامتنیت» نامید. مثنوی -معنوی بهعنوان بزرگ ترین شاهکار عرفانی، روابط پیچیده بینامتنی با سایر متون و آثار قبل از خود دارد و بسیاری از متون در این متن به انواع گوناگون حضور یافته اند. در این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و تطبیقی و با استفاده از نظریه ترامتنیت ژنت، روابط بینامتنی مثنوی مولوی با آثار حکیم نظامی بررسی و تحلیل شده است. مثنوی از منظر بازتاب برخی از داستان ها، مثل ها و سیمای شخصیت ها و بازتاب برخی از مفاهیم کلامی و عرفانی با منظومه های نظامی گنجه ای روابط بینامتنی دارد. مولوی در اشعار خود از اندیشههای حکیم نظامی در موضوع عشق، تعریف جان، تعریف انسان و نقل تعدادی از داستان ها متأثرشده است. بر اساس این پژوهش، رابطه بینامتنیت صریح بین مثنوی مولوی و پنج گنج نظامی یافت نشد؛ اما استناد فراوان مولوی به داستان لیلی و مجنون، شباهت چندین داستان مثنوی معنوی با داستان های پنج گنج، وجود مفاهیم دینی و کلامی و مَثَل های مشترک در آثار نظامی و مولوی نشان می دهد که بین آثار این دو شاعر به طور غیرصریح و ضمنی ارتباط بینامتنی وجود دارد.The intertextual relations between Mawlawi's spiritual masnavis and Nezami-Ganjai's masnavis based on Gérard Genette's theory of transtextuality.
Intertextual studies explain the way and extent of influence of texts in the formation of each other, and by explaining the methods of reproduction of texts, it examines the process of deciphering and denoting texts. By expanding and systematizing the concepts arising from the opinions of theorists before him, Gerard Genette systematically investigated the relationships between texts and with a structuralist approach, he investigated and studied intertextual relationships and all its changes. He called the set of these relationships "tratextuality". Masnavi Manavi, as the greatest mystical masterpiece, has complex intertextual relationships with other texts and works before it, and many texts have appeared in this text in various forms. In this article, the intertextual relations between Mawlawi's Masnavi and Hakim Nezami's works have been investigated and analyzed using the descriptive-analytical and comparative method and using Genette's transtextuality theory. From the point of view of reflecting some stories, similes, and characters, and reflecting some theological and mystical concepts, Masnavi has intertextual relations with Nezami Ganjai. In his poems, Molavi was influenced by Hakim Nezami's thoughts on the subject of love, definition of life, definition of man and narrating a number of stories. Based on this research, no clear intertextual relationship was found between Maulavi's Masnavi and PanjGanj Nezami; However, Molavi's frequent reference to the story of Leili and Majnoon, the similarity of several Masnavi stories with the stories of Panjganj, the existence of religious and theological concepts and common parables in the works of Nezami and Molavi show that the works of these two poets are implicitly and There is implicit intertextual communication.
تبلیغات
