بررسی و نقد شیوه ها و روش های تفسیری عبدالکریم خطیب در «التفسیر القرآنی للقرآن»
آرشیو
چکیده
عبدالکریم خطیب از مهم ترین مفسران اجتماعی معاصر محسوب می شود که از حوزه جغرافیایی مصر برخاسته و با هدف ارائه اصول کلی حاکم بر نظام اجتماعی اسلام، با شیوه ای نظری تشریحی و تحلیلی، آیات قرآنی را پردازش کرده است. هدف از پژوهش حاضر، تبیین روش تفسیری خطیب در التفسیر القرآنی للقرآن و نقد شیوه های تفسیری او است. در این جستار با روش توصیفی – تحلیلی و به کارگیری سیاق درون متنی، متن التفسیر القرآنی للقرآن مورد واکاوی شده و در چهار بخش به بررسی و نقد شیوه ها و روش تفسیری خطیب پرداخته شده است. مهم ترین یافته های این پژوهش از رهگذر استخراج مبانی و روش تفسیری خطیب این است که وی متأثر از مکتب تفسیری عبده و به سبب گوناگونی انجام پژوهش های علوم قرآنی و همچنین استفاده از روایات تفسیری، تفسیر آیات را بسیار توسعه بخشیده است؛ ولی در جایی که تفسیر بدون استفاده از روایت دشوار است، به عقل خود تکیه و به تدبر در آیات بسنده کرده است. از ادعای مفسر برمی آید که وی در تفسیر آیات قصد دارد تا آنجا که ممکن است از دیگر آیات قرآن بهره گیرد؛ اما در برخی از آیات که انتظار می رود مفسر در تفسیر آیه از خود قرآن استفاده کند، چنین چیزی دیده نمی شود و وی به تحلیل های شخصی اکتفا می کند و به دیگر آیات قرآن استناد نمی کند. علاوه بر آن مبنای خطیب در انتخاب آیات تفسیرکننده آیات دیگر مشخص نیست؛ بنابراین وی گاهی آیه ای را شاهد برای تفسیرش می آورد که تنها در الفاظ مشترک اند، اما لزوماً در مفهوم چنین نیستند.An Examination and Critique of the Interpretation Methods of Abdul Karim Khatib in Al-Tafsir al-Qur'ani Le al-Qur'an
Abdul Karim Khatib is one of the most important contemporary social commentators who was originally from the geographical area of Egypt and has dealt with the Qur'anic verses with the aim of presenting the general principles governing the social system of Islam through a descriptive, analytical, and theoretical method. The current research aims to explain Khatib's interpretation method in Al-Tafsir al-Qur'ani Le al-Qur'an and criticize his interpretation methods. In this article, the text of Al-Tafsir al-Qur'ani Le al-Qur'an is analyzed via a descriptive-analytical method and the application of the intra-textual context, and in four parts, the methods and interpretation methods of Khatib are analyzed and criticized. The most important findings of this study, via the method of extracting the foundations and interpretation method of Khatib, is that he has greatly developed the interpretation of the verses under the influence of Abduh's school of interpretation and due to the variety of conducting studies in Qur'anic sciences as well as the use of interpretation narratives. However, where it is difficult to interpret without the use of narration, he relied on his own intellect and deliberation in the verses. Based on his claim it can be concluded that he intends to use other verses of the Qur'an as much as possible in interpreting the verses. However, in some verses where the commentator is expected to use the Qur'an itself in the interpretation of the verses, such a thing is not seen and he is limited to personal analyses and does not refer to other verses of the Qur'an. In addition, there is no clear basis in Khatib's basis for choosing verses that interpret other verses. Therefore, he sometimes considers a verse as evidence for his interpretation, which is common only in words, but not necessarily in meaning.
تبلیغات
