واکاوی جهت گیری و پیامدهای سیاست خارجی ایران طی سالهای(1392 – 1384) از منظر مدل تصمیم گیر
آرشیو
چکیده
سیاست خارجی می تواند یک استراتژی و یا برنامه ای از فعالیت ها تعریف شود که توسط تصمیم گیران یک کشور در برابر کشورهای دیگر و یا نهادهای بین المللی انجام شده تا به اهدافی که به نام منافع ملی آن کشور خوانده می شود، برسند. سیاست خارجی ایران طی سالهای 1384-1392 را می توان یکی از چالش برانگیزترین دوره ها در مناسبات بین المللی ایران نامید. به طوری که غلبه گفتمان اصولگرای عدالت محور ، پیامدهای عملی و رفتاری مشهودی در پی داشت، تا آنجا که سیاست خارجی ایران تهاجمی شد و نسبت به آمریکا و غرب به مرز تقابل رسید؛ تقابلی که در پرونده هسته ای ایران کاملا مشهود بود. تاکنون پژوهش های بسیاری برای تحلیل سیاست خارجی ایران در این دوره صورت گرفته که بیشر واقع گرا و بعدا سازه انگاری و انتقادی بوده است. هدف پژوهش حاضر این است تا از منظری متفاوت یعنی از منظر نظریه تصمیم گیر، مهمترین عامل تاثیرگذار بر جهت گیری و پیامدهای سیاست خارجی ایران را به عنوان مسئله اصلی مورد واکاوی قرار دهد. در همین راستا این مقاله با یکارگیری روش تحلیلی و توصیفی بر این فرض استوار است که شخصیت و ویژگی فکری و ادراکی تصمیم گیر مهمترین عامل تاثیرگذار بر نحوه تصمیم گیری و نتایج تصمیم سیاست خارجی بوده است. به عبارتی جهت ها و پیامدهای سیاست خارجی دولت نهم و دهم بیشتر از هر عاملی به شخصیت و ادراک تصمیم گیرندگان اصلی آن دولت بر می گردد.Analysis of the orientation and consequences of Iran's foreign policy during the years (1392-1384) from the perspective of the decision-making model
Foreign policy can be defined as a strategy or program of activities carried out by a country's decision-makers against other countries or international institutions to achieve the so-called national interests of that country. Iran's foreign policy during the years 1392-1384 can be called one of the most challenging periods in Iran's international relations. So that the dominance of the principled justice-oriented discourse had obvious practical and behavioral consequences, to the extent that Iran's foreign policy became aggressive and reached the border of confrontation with the United States and the West; The confrontation that was quite evident in Iran's nuclear case. So far, many researches have been done to analyze Iran's foreign policy in this period, which has been more realistic and later constructivist and critical. The purpose of this study is to analyze the most important factor influencing the orientation and consequences of Iran's foreign policy as a main issue from a different perspective, ie from the perspective of decision theory. In this regard, this article uses analytical and descriptive methods based on the assumption that the personality and intellectual and perceptual characteristics of the decision maker has been the most important factor influencing the decision-making process and the results of foreign policy decision. In other words, the directions and consequences of the foreign policy of the ninth and tenth governments are more related to the personality and perception of the main decision-makers of that government than any other factor.