بررسی عملکرد دولت ایران در جیره بندی کالا و توزیع کوپن در جنگ جهانی دوم (مطالعه موردی: قند و شکر) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

اشغال ایران در جنگ جهانی دوم سبب بروز مشکلات فراوانی همچون ناامنی، کمبود مواد غذایی، احتکار، قاچاق و تورم شد. دولت برای مقابله با شرایط بحرانی موجود و تهیه و توزیع عادلانه خواربار، اصول جیره بندی و توزیع کالاهای ضروری از طریق کوپن را در پیش گرفت. هدف پژوهش حاضر بررسی عملکرد دولت در جیره بندی و توزیع کوپنی کالا در جنگ جهانی دوم است و می خواهد به این سوال پاسخ دهد که دولت در امر جیره بندی و توزیع کوپنی قند و شکر تا چه اندازه موفق بوده است؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد دولت با اتخاذ تدابیری همچون استخدام مستشاران آمریکایی، انتشار اسکناس و دریافت وام برای خرید کالا و تصویب و صدور قوانین و آیین نامه های مختلف تلاش کرد تا کالاهای اساسی مورد نیاز مردم را با قیمت متعادل به دست آنها برساند. اما بروز مشکلاتی همچون تولید کوپن های تقلبی، خرید و فروش کوپن توسط دلالان، ایجاد بازار سیاه، احتکار و قاچاق کالا، خرید کالا توسط متفقین، کمبود وسایل حمل و نقل و اختلافات سیاسی سبب شد تا دولت علی رغم حل پاره ای از مشکلات با روش جیره بندی، در رسیدن به اهداف اصلی ناکام بماند.