نقش و کارکرد داستانی قهرمانان، شریران و یاریگران در قصه های مهدی آذریزدی بر اساس نظریه پراپ

چکیده

در این مقاله نقش و کارکرد داستانی قهرمانان و شریران در قصه های عامیانه با توجّه به آثار مهدی آذریزدی و بر اساس نظریه پراپ مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین به دسته بندی یا الگو قراردادن قهرمانان و شریران و تحلیل و تبیین نقش و کارکرد داستانی قهرمانان و شریران در آثار مذکور پرداخته شده است. مهدی آذریزدی نویسنده ای معاصر در حوزه ادبیّات کودک است که به بازنویسی داستان هایی پرداخته است که ریشه در ادبیّات کهن ایران دارد و یکی از آثار او در این زمینه کتاب قصه های تازه از کتاب های کهن است که از نوع تعلیمی و پندآموز است و مجموعه کاملی از ده دفتر است. از آن جایی که در قصه های عامیانه ساختار متن در جهت نوعی تقابل بین قهرمان و شریر هویّت پیدا می کند و نقش قهرمانان در قصه ها مبارزه و سرکوبی شخصیت های شریر است و نقش شریران در قصه ها به هم زدن آرامش خانواده خوشبخت و ایجاد یک نوع مصیبت و یا وارد آوردن صدمه و زیان است، بر این اساس نقش و کارکرد داستانی قهرمانان و شریران در آثار مهدی آذریزدی توصیف و تحلیل شده است. با توجّه به بررسی های انجام شده می توان نتیجه گرفت قهرمانان و شریران در این آثار حالت ساده و یکسانی دارند که کمتر دگرگونی می یابند و قهرمانان بیشتر به کمک عوامل بیرونی به اهداف خود می رسند، همچنین می توان گفت در مواردی هم پوشانی نقش شریر و یاریگر نیز وجود دارد.