مصرف گرایی و امکان تصمیم عقلانی: بررسی تطبیقی رمان نگران نباش مهسا محب علی و داستان «ای اند پی» جان آپدایک (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

جان آپدایک (2009-1932) از داستان نویسان معاصر آمریکایی است که داستان های متعددی درباره شهروندان طبقه متوسط در جامعه مصرف گرای آمریکای معاصر نوشته شده است. حاصل توجه او به وضعیت این طبقه، داستان هایی است که به مسائلی چون اراده فردی و جمعی، اخلاق و مسؤولیت اجتماعی می پردازند. یکی از نمونه های این آثار داستان کوتاه «ای اند پی» است. رمان نگران نباش، اثر مهسا محب علی، که در سال 1387 به چاپ رسیده است، از لحاظ شرایط تصمیم گیری، به ویژه انتخاب اخلاقی که منتج به تصمیم گیری می شود، با دنیایی که آپدایک در این داستان خلق کرده قابل مقایسه است. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده از آرای ماکس وبر درباره عقلانیت و اخلاق، به تحلیل وضعیت اجتماعی و رفتار شخصیت های این دو داستان پرداخته شود. این بررسی نشان می دهد که چگونه آپدایک و محب علی، دشواری تصمیم گیری عقلانی و اخلاقی را در جامعه مصرف گرا به تصویر کشیده اند و نشان داده اند که مصرف گرایی، شخصیت های داستانی را از ویژگی هایی که به آن ها توانایی تصمیم گیری عقلانی و اخلاقی می دهند، تهی می کند و آن ها را در وضعیتی معناباخته قرار می دهد.