Toggle navigation
عنوان مطالب
مجلات
پدیدآورندگان
حوزه تخصصی
ناشران
البدیعُ بین الطَّبعِ والصَّنعةِ فی «طبقاتِ الشُّعراءِ والبدیعِ» لابن ال مُعتزِّ
(مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
درجه علمی در دستهبندی سابق وزارت علوم: علمی-پژوهشی
نویسندگان:
وضحى یونس
مصطفى احمد الحسن
منبع:
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1396 شماره 26
کلید واژه ها:
البدیع
الطبع
الصنعة
التَّصنُّعُ
الشعریة
حوزه های تخصصی:
حوزههای تخصصی
علوم اسلامی
ادبیات عرب
علوم بلاغه
بدیع
دریافت مقاله
  تعداد دانلود  : 
۴۰۳
آرشیو
آرشیو شماره ها:
۳۷
سال ۱۴۰۲ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1402 شماره 38
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1402 شماره 37
سال ۱۴۰۱ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1401 شماره 36
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1401 شماره 35
سال ۱۴۰۰ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1400 شماره 34
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1400 شماره 33
سال ۱۳۹۹ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1399 شماره 32
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1399 شماره 31
سال ۱۳۹۸ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1398 شماره 30
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1398 شماره 29
سال ۱۳۹۷ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1397 شماره 28
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1397 شماره 27
سال ۱۳۹۶ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1396 شماره 26
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1396 شماره 25
سال ۱۳۹۵ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1395 شماره 24
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1395 شماره 23
سال ۱۳۹۴ (۲)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز و زمستان 1394 شماره 22
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار و تابستان 1394 شماره 21
سال ۱۳۹۳ (۴)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها زمستان 1393 شماره 20
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز 1393 شماره 19
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها تابستان 1393 شماره 18
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار 1393 شماره 17
سال ۱۳۹۲ (۴)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها زمستان 1392 شماره 16
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز 1392 شماره 15
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها تابستان 1392 شماره 14
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار 1392 شماره 13
سال ۱۳۹۱ (۳)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها زمستان 1391 شماره 12
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها تابستان و پاییز 1391 شماره 10 و 11
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار 1391 شماره 9
سال ۱۳۹۰ (۴)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها زمستان 1390 شماره 8
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز 1390 شماره 7
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها تابستان 1390 شماره 6
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار 1390 شماره 5
سال ۱۳۸۹ (۴)
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها زمستان 1389 شماره 4
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها پاییز 1389 شماره 3
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها تابستان 1389 شماره 2
-
دراسات فی اللغه العربیه و آدابها بهار 1389 شماره 1
چکیده
یسعى هذا البحثُ إلى معالجة إشکالیَّة البدیع فی نقد ابنِ المعتزِّ (ت296ه) فی ظلِّ قضیَّةِ الطَّبعِ والصَّنعةِ، بعد أنْ اتَّهمَهُ باحثون کُثرٌ بأنَّهُ أوَّلُ مَن ساعدَ على کثافةِ الزَّخرفةِ الشَّکلیَّةِ فی التُّراثِ العربیِّ؛ لأنَّهُ حدَّدَ عناصرَ المذهب البدیعیِّ، ویرجعُ الاضطرابُ فی الإلمامِ بمفهومِ البدیعِ عند ابنِ المعتزِّ إلى عدمِ التَّمییزِ بین البدیعِ بوصفِهِ منهجاً نقدیّاً یعتمدُ البُعدَ الأسلوبیَّ فی مُقاربةِ النُّصوصِ الأدبیَّةِ، والبدیعِ بوصفِهِ قیمةً زخرفیَّةً شکلیَّةً، ما یعنی أنَّ البدیعَ یحظى بازدواجیَّةِ الوظیفةِ؛ إذ یسهمُ فی الأداء النَّقدیِّ فضلاً على إسهامِهِ فی التَّشکیلِ الإبداعیِّ للنَّصِّ الأدبیِّ، بمعنى أنَّ هناک فارقاً کبیراً بین البدیعِ التَّکوینیِّ والبدیعِ النَّقدیِّ، وابن المعتزِّ فی صنعتهِ لم یکن قصدُهُ التَّأسیس لأحد فنون البیان العربیِّ، وإنْ کان بعضُ الدَّارِسین قد فهمَ منهُ ذلک؛ وإنَّما حاولَ أنْ یتلمَّس مواطن الشِّعریَّةِ فی نصوص القُدماءِ والمحدَثِین. إذن، فمِنْ أولى مهام هذا البحثِ التَّحقُّقُ مِن فرضیَّة مفادُها: هل ساعدَ بدیعُ ابنِ المعتزِّ على کثافةِ الزَّخرفةِ الشَّکلیَّةِ والتَّصنُّعِ فی التُّراثِ الأدبیِّ العربیِّ، واتَّجهَ بالنَّقدِ وجهةً شکلیَّةً بلاغیَّةً؟ أو إنَّهُ استطاعَ أنْ یرفدَ النَّقدَ بمادَّةٍ مُصطلحیَّةٍ مرنةٍ قابلةٍ للتَّداولِ النَّقدیِّ فی ظلِّ تحدیدِهِ أسالیبَ البدیعِ فی التُّراثِ الأدبیِّ العربیِّ.
تبلیغات