چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های فرهنگ شهروندی در حیطه هویت ملی و هویت جهانی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه4و دانشگاه های دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته های علوم تربیتی، جامعه شناسی و روانشناسی بالغ بر283نفر بوده است. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی در نرم افزار اکسل تعداد103نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری اطلاعات درپژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته تدوین مولفه های فرهنگ شهروندی در دو حیطه هویت ملی و جهانی با مقیاس5درجه ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه استفاده گردید. اعتبار ابزار اندازه گیری بااستفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل0.95 برآورد شد که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه گیری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی شامل(میانگین،انحراف معیار ،واریانس)و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی،آزمونTتک متغیره،آزمون خی دو،آزمون تعقیبیLSD برآورد گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بعد هویت ملی دارای20زیر مولفه است که از این میان «ارزش گذاری به میراث فرهنگی» با بار عاملی0.81 بیشترین ضریب و مولفه«استفاده از اصطلاحات و ضرب المثلهای فارسی»با بار عاملی0.34 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد هویت جهانی بیشترین بار عاملی مربوط به مولفه «آگاهی از نقش خود به عنوان شهروند جامعه جهانی» با بار عاملی0.71 و کمترین بار عاملی مربوط به مولفه«توانایی ارزیابی ونقد مسائل محیطی جهانی»با بار عاملی0.34 بوده است. در بعد هویت ملی و هویت جهانی بین نظرات پاسخگویان با توجه به رشته تخصصی تفاوت وجود داشت. در بعد هویت ملی میانگین پاسخگویان با رشته جامعه شناسی در مقایسه با روان شناسی بالاتر است. همچنین میانگین نظرات پاسخگویان با رشته علوم تربیتی بالاتر از روان شناسی می باشد. در بعد هویت جهانی میانگین روان شناسی بالاتر از جامعه شناسی و علوم تربیتی بالاتر از جامعه شناسی بوده است ولی در سایر ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید.

تبلیغات