سنجش تکوینی فرایندی است که با هدف آگاه کردن معلم و دانش آموز از میزان پیشرفت تحصیلی، تعیین نقاط قوت و ضعف یادگیری و تشخیص مشکلات روش آموزش معلم و بهبود کیفیت یادگیری اجرا می شود. در این مقاله تاثیر روش های سنجش تکوینی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کلاس چهارم ابتدایی شهرستان همدان در درس علوم مورد بررسی قرار گرفته است. تحقیق حاضر پیرو طرح شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری، دانش آموزان سال چهارم ابتدایی در سال تحصیلی83-82 شهرستان همدان هستند که از بین آنها شش کلاس (سه کلاس دخترانه و سه کلاس پسرانه) به عنوان گروه آزمایش و شش کلاس(سه کلاس دخترانه و سه کلاس پسرانه) به عنوان گروه گواه به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده (در پیش آزمون و پس آزمون)، آزمون پیشرفت تحصیلی با پایایی 77/0 و 84/0 بوده است. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از میانگین، انحراف معیار، آزمون t گرو ه های مستقل و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شده است. نتایج نشان داد که تفاضل میانگین نمرات گروههای آزمایش و گواه معنا دار است. بنابراین روش های سنجش تکوینی در بهبود پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثر دارد و گروههای آزمایشی که کاربندی های مشاهده مستمر و آزمون کتبی به همراه بازخورد کلامی و نوشتاری دریافت کرده اند، پیشرفت بیشتری نشان دادند.
