پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر نهاده ها بر ستانده نظام آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی استان های کشور صورت گرفته است. برای بررسی این امر، ابتدا ستانده نظام آموزشی استان های کشور در دوره مذکور بر اساس شاخص های مصوب مرکز آمارهای یونسکو و موسسه بین المللی برنامه ریزی آموزشی محاسبه شد. نتایج حاکی از آن بود که استان هایی همانند سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان وکهکیلیویه و بویراحمد دارای پایین ترین و استان هایی همچون تهران، یزد و اصفهان دارای بالاترین ستانده آموزشی بودند. برای تبیین عوامل موثر بر ستانده آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی استان های کشور فرضیه های پژوهشی در خصوص رابطه میان نهاده ها و ستانده آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی تمام استان های کشور مطرح شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها حاکی از آن است که تنها بین نسبت دانش آموز به معلم و نسبت دانش آموز به کلاس دایر و ستانده آموزشی دوره راهنمایی تحصیلی استان های کشور به ترتیب رابطه معنادار منفی و رابطه معنادار مثبت وجود دارد. از این رو رابطه بین نهاده ها و ستانده آموزشی دور ه راهنمایی تحصیلی به صورت زیر ترسیم شد: (نسبت دانش آموز به کلاس دایر دوره راهنمایی)54/0+ (نسبت دانش آموز به معلم دوره راهنمایی)65/0 -09/86 =ستانده آموزشی دوره راهنمایی رابطه فوق گویای این مطلب است که با فرض ثبات سایر شرایط، به ازای 1 واحد کاهش در نسبت دانش آموز به معلم دوره راهنمایی، در ستانده آموزشی دوره راهنمایی 65/0 واحد افزایش و به ازای 1 واحد افزایش در نسبت دانش آموز به کلاس دایر دوره راهنمایی، در ستانده آموزشی دوره راهنمایی 54/0 واحد افزایش مشاهده خواهد شد.
