قرآن کریم با ترجمه شعر فارسی
آرشیو
چکیده
متن
ابتدای سخن به نام خدا
مهر ورزنده و عطا بخشا
اشاره ناظم
مدتها بود بعضی از دوستان اهل قلم به ویژه دوست عزیز حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج حبیب الله سلمانی آرانی پیشنهاد داشتند تا کلام خدا را به نظم آورم.اما همیشه میاندیشیدم که چگونه میتوان ترجمهٔ دقیق قرآن را در محدودهٔ نظم، امکان پذیر ساخت، تا این که سرانجام با اصرار یاران و با استعانت از حق تعالی، ابتدا به ترجمه سورهٔ حمد پرداختم، و چون این کار مورد تأیید قرار گرفت.سایر سور قرآن را نیز به ترتیب به نظم درآوردم.
در چهل روز آغاز، کار ثلث قرآن انجام یافت و پس از یک وقفهٔ کوتاه به میقات چهل روزهٔ دوم احرام بستم و با سرعتی وصف ناشدنی، کار نظم بقیه قرآن را به اتمام رساندم.در طول این مدت، خواب و خوراکم به حداقل رسید ونیرویی درونی مرا وادار میکرد که گاهی روزانه تا بیست ساعت کار کنم.حس میکردم که اگر این کار را به سرعت انجام ندهم، شاید توفیق و همّت ادامه کار را پیدا نکنم.
اکنون وقتی به این میاندیشم من که در مدّت پنجاه سال شاعری،بیش از پنج هزار بیت شعر نداشته ام ،چگونه در مدت هشتاد روز، قریب دوازده هزار بیت را به نظم کشیدهام، دچار شگفتی می شوم.
مشکل کار ترجمهٔ دقیق کلام خدا بر اهل فن پوشیده نیست،چه بسا مترجم (در ترجمه نثر) ناچار است در جهت فهم مطلب، کلمات یا جملاتی بر متن ترجمه بیفزاید که معمولاً به خاطر رعایت امانت، عبارات اضافی، داخل پرانتز و کروشه قرار میگیرد.در ترجمه منظوم، با محدودیت وزن و قافیه، این مشکل، مضاعف بلکه چند برابر خودنمایی میکند، با این حال،
عبارات اضافهٔ بر متن (که در کروشه آمده است) در هر صفحه از یکی دو مورد تجاوز نمیکند و در بین آنها آنچهکه به الزام و اقتضای وزن و قافیه آمده است سهم چشمگیری ندارد.
ذکر این نکته ضروری است که در محدودهٔ نظم، رعایت ترجمهٔ دقیق تحت اللفظی کلام خدا امکان پذیر نیست و از این روی در ترجمهٔ منظوم، وقتی از نام خاص حق تعالی سخن به میان میآید، به ضرورت از نامهای دیگر ذات حق بهره جستهام و همینطور در میان آخرت و تنزیل، از واژههای هم معنی استفاده شده و گاهی حکمی که به صورت جمع است، به ضرورت مفرد آمده است، امّا در هیچ یک از موارد فوق و موارد مشابه، معنا و مفهوم آیه، فدای محدودیتهای وزن و قافیه نشده است.
در خاتمه باید اضافه کرد که هیچ ترجمهای و لو در نثر و آزاد، نمیتواند ادّعا کند که همه لطایف و ظرایف آیات معجز نشان الهی را نشان میدهد و به طریق اولی، آنجا که پای محدودیت نظم هم در میان باشد، این ادّعانامقبول تر و دورتر از صواب مینماید.با این همه، اگر لطف خاص و مستمر حق تعالی در ادامه کار، یاوری نمیکرد، این کار به شکل کنونی هم انجام نمی شد.
امید است این منظومه، محرّکی باشد تا ادب دوستان بیش از پیش به دریای پهناور و ژرف کلام حق آشنایی یابند و در هر مرحله، از سطح و عمق معارف ربّانی بهره گیرند.و از همه آنان که در این منظومه مینگرند، تمنّا دارم که ناظم و ناشر را از دعای خیر فراموش نفرمایند.
زمــان نظـم آیـات خـدا را
به ابجد کن حساب از «نظم فرقان»(1421)
مهر ورزنده و عطا بخشا
اشاره ناظم
مدتها بود بعضی از دوستان اهل قلم به ویژه دوست عزیز حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج حبیب الله سلمانی آرانی پیشنهاد داشتند تا کلام خدا را به نظم آورم.اما همیشه میاندیشیدم که چگونه میتوان ترجمهٔ دقیق قرآن را در محدودهٔ نظم، امکان پذیر ساخت، تا این که سرانجام با اصرار یاران و با استعانت از حق تعالی، ابتدا به ترجمه سورهٔ حمد پرداختم، و چون این کار مورد تأیید قرار گرفت.سایر سور قرآن را نیز به ترتیب به نظم درآوردم.
در چهل روز آغاز، کار ثلث قرآن انجام یافت و پس از یک وقفهٔ کوتاه به میقات چهل روزهٔ دوم احرام بستم و با سرعتی وصف ناشدنی، کار نظم بقیه قرآن را به اتمام رساندم.در طول این مدت، خواب و خوراکم به حداقل رسید ونیرویی درونی مرا وادار میکرد که گاهی روزانه تا بیست ساعت کار کنم.حس میکردم که اگر این کار را به سرعت انجام ندهم، شاید توفیق و همّت ادامه کار را پیدا نکنم.
اکنون وقتی به این میاندیشم من که در مدّت پنجاه سال شاعری،بیش از پنج هزار بیت شعر نداشته ام ،چگونه در مدت هشتاد روز، قریب دوازده هزار بیت را به نظم کشیدهام، دچار شگفتی می شوم.
مشکل کار ترجمهٔ دقیق کلام خدا بر اهل فن پوشیده نیست،چه بسا مترجم (در ترجمه نثر) ناچار است در جهت فهم مطلب، کلمات یا جملاتی بر متن ترجمه بیفزاید که معمولاً به خاطر رعایت امانت، عبارات اضافی، داخل پرانتز و کروشه قرار میگیرد.در ترجمه منظوم، با محدودیت وزن و قافیه، این مشکل، مضاعف بلکه چند برابر خودنمایی میکند، با این حال،
عبارات اضافهٔ بر متن (که در کروشه آمده است) در هر صفحه از یکی دو مورد تجاوز نمیکند و در بین آنها آنچهکه به الزام و اقتضای وزن و قافیه آمده است سهم چشمگیری ندارد.
ذکر این نکته ضروری است که در محدودهٔ نظم، رعایت ترجمهٔ دقیق تحت اللفظی کلام خدا امکان پذیر نیست و از این روی در ترجمهٔ منظوم، وقتی از نام خاص حق تعالی سخن به میان میآید، به ضرورت از نامهای دیگر ذات حق بهره جستهام و همینطور در میان آخرت و تنزیل، از واژههای هم معنی استفاده شده و گاهی حکمی که به صورت جمع است، به ضرورت مفرد آمده است، امّا در هیچ یک از موارد فوق و موارد مشابه، معنا و مفهوم آیه، فدای محدودیتهای وزن و قافیه نشده است.
در خاتمه باید اضافه کرد که هیچ ترجمهای و لو در نثر و آزاد، نمیتواند ادّعا کند که همه لطایف و ظرایف آیات معجز نشان الهی را نشان میدهد و به طریق اولی، آنجا که پای محدودیت نظم هم در میان باشد، این ادّعانامقبول تر و دورتر از صواب مینماید.با این همه، اگر لطف خاص و مستمر حق تعالی در ادامه کار، یاوری نمیکرد، این کار به شکل کنونی هم انجام نمی شد.
امید است این منظومه، محرّکی باشد تا ادب دوستان بیش از پیش به دریای پهناور و ژرف کلام حق آشنایی یابند و در هر مرحله، از سطح و عمق معارف ربّانی بهره گیرند.و از همه آنان که در این منظومه مینگرند، تمنّا دارم که ناظم و ناشر را از دعای خیر فراموش نفرمایند.
زمــان نظـم آیـات خـدا را
به ابجد کن حساب از «نظم فرقان»(1421)