تقلب مدیران

هدف این مطالعه بررسی سودمندی استفاده از چکلیست راهنمای کشف تقلب در ارزیابی خطر تقلب مدیریت میباشد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه کتبی است. ابتدا بر اساس ادبیات، چک لیست کشف تقلب و پرسشنامه مبتنی بر آن تهیه و تعداد 600 پرسشنامه بین حسابرسان توزیع شد که 255 پرسشنامه قابل قبول دریافت گردید. نتایج نشان داد که استفاده از چک لیست راهنمای کشف تقلب مدیریت موجب کاهش اشتباهات قضاوت شخصی حسابرس می شود. علاوه بر این، استفاده همزمان از چک لیست راهنمای کشف تقلب و قضاوت شخصی حسابرس نسبت به شرایطی که فقط از چک لیست استفاده شود، منتج به ارزیابی بهتری از خطر تقلب مدیریت خواهد شد. به علاوه، با افزایش اندازه شرکت مورد حسابرسی و کاهش زمان مورد نیاز برای انجام حسابرسی، احتمال استفاده حسابرس از چک لیست کشف تقلب افزایش می یابد. بنابراین، نتایج به طور کلی بیانگر سودمندی استفاده از چک لیست کشف تقلب در ارزیابی خطر تقلب مدیریت می باشد

حسابرسی فرآیندی منظم و باقاعده (سیستماتیک) جهت جمع آوری و ارزیابی بی طرفانه شواهد درباره ادعاهای مدیریت در ارتباط با فعالیت ها و وقایع اقتصادی، به منظور تعیین درجه انطباق این ادعاها و اظهارات با معیارهای از پیش تعیین شده و گزارش نتایج به افراد ذینفع است. مهم ترین و باارزش ترین خدمت در حرفه حسابرسی اظهارنظر مستقل درباره مطلوبیت صورت های مالی و گزارش نتایج به افراد ذینفع. در ارتباط با مسئولیت حسابرس لازم به ذکر است که عملیات حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی بایستی به گونه ای طراحی شود که از نبود تحریف بااهمیت ناشی از تقلب یا اشتباه در صورت های مالی اطمینان معقول به دست آید. اگرچه حسابرسی می تواند عامل بازدارنده محسوب شود اما مسئولیت پیشگیری از تقلب و اشتباه به عهده حسابرس نیست و نمی تواند باشد. مسئولیت اصلی پیشگیری و کشف تقلب و اشتباه با مدیریت واحد مورد رسیدگی است. (استاندارد حسابرسی شماره 240، بند 10) و حسابرس مسئول برنامه ریزی و انجام حسابرسی برای کسب اطمینان معقول درباره عاری بودن صورت های مالی از اشتباه های مهمی است که موجب اشتباه یا تقلب می شوند.

هدف این تحقیق، رتبه بندی بسترهای خطر تقلب ذکر شده در بخش 24 استاندارد حسابرسی ایران، با توجه به میزان اهمیت آن ها در کشف تقلب مدیریت است. در این تحقیق فهرستی از 61 مورد بسترهای خطر تقلب تهیه گردید. جهت انجام این پژوهش تعداد 460 پرسشنامه بین اعضای جامعه آماری (حسابرسان مستقل) به روش تصادفی توزیع شد که پس از یک هفته 316 پرسشنامه جمع آوری گردید. نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان می دهد که نظر حسابرسان نسبت به اهمیت تمامی بسترهای خطر تقلب (به جز یک مورد)، در سطح اطمینان 95 درصد دارای تفاوت معنی دار است. ضمنا با توجه به نتایج بدست آمده مشخص شد مهم ترین بستر خطر تقلب، "وابسته بودن بخش عمده ای از حقوق و مزایای مدیران به نتایج عملیات، وضعیت مالی یا جریان وجوه نقد" است. علاوه بر رتبه بندی بسترهای خطر تقلب، ارتباط بین "جنسیت، رشته تحصیلی، سطح تحصیلات و تجربه حسابرسان" و "برداشت آن ها نسبت به اهمیت بسترهای خطر تقلب" مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش بیانگر این بود که جنسیت، رشته تحصیلی، سطح تحصیلات و تجربه، هیچ-کدام بر روی نظر حسابرسان در تعیین میزان اهمیت هر یک از بسترهای خطر تقلب، تاثیر معنی داری ندارند.