سرمایة اجتماعی شناختی

پژوهش حاضر به بررسی رابطه کاربری شبکه اجتماعی مجازی فیس بوک و سرمایة اجتماعی می پردازد. گسترش تعاملات اجتماعی درفضاهای مجازی از سوی جوانان و دغدغه کاهش روابط و تعاملات و مشارکت اجتماعی آنان در دنیای واقعی مباحث گسترده ای را در زمینه چگونگی تأثیر پذیری سرمایه اجتماعی جوانان از کاربری شبکه های اجتماعی مجازی موجب گردیده است و اثرات کاهنده و یا فزاینده کاربری این شبکه های اجتماعی برسرمایه اجتماعی در پژوهش هایی متعددی درجهان مورد بررسی قرارگرفته است. به همین منظور درمقاله حاضر با بررسی و مقایسه سرمایه اجتماعی دانشجویان کاربر و غیرکاربر کم وکیف کاربری فیس بوک و رابطه آن با ابعاد ساختی و شناختی سرمایه اجتماعی و مؤلفه های آن مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش با روش پیمایش انجام شده است و جمعیت آماری آن را 336 نفر از دانشجویان دانشگاه تهران تشکیل می دهند که با روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم انتخاب شده و سپس با استفاده از ابزار پرسش نامه، اطلاعات جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق میزان بالاتر سرمایه اجتماعی را در نزد دانشجویان کاربر در مقایسه بادانشجویان غیر کاربر نشان می دهد. هرچند تأثیر کم و کیف کاربری فیس بوک بر ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی یکسان نبوده و بر اساس یافته های پژوهش، تنوع استفاده از فیس بوک با سرمایه اجتماعی و برخی مؤلفه های آن نظیر اندازه شبکه واقعی، انواع هنجارهای همیاری و آگاهی اجتماعی ارتباط مثبت دارد در حالی که میزان استفاده از فیس بوک با مؤلفه حمایت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در کل ارتباط منفی را نشان داده است.