نظریه بازی تکاملی

بازی به عنوان بخش مهمی از زندگی روزمره، هزاران سال در زندگی بشر تداوم داشته است، اما کمتر از هفتاد سال است که نظریه بازی به صورت جدّی موضوع بررسی های نظری و صورت بندی های فنی قرار گرفته است. این مقاله، در نگرشی فلسفی، به عناصر بازی و نظریه بازی – که صورت بندی ریاضیاتی کنش های بازیگران در موقعیّت های راهبردی است – می پردازد. ویتگنشتاین مدعی شد که عرضه تعریفی از بازی ممکن نیست. ما با بررسی اندیشه های ویتگنشتاین، به ارائه و ارزیابی دیدگاه های منتقدان او دربارﮤ بازی خواهیم پرداخت. سپس با اشاره به مؤلفه های شناختی بازی مانند نقش شاخص اطلاعات در بازی و حذف استراتژی های مسلط اکید، نشان می دهیم که در بررسی این دو موضوع مسئله ارائه ملاکی برای تعیین میزان معقولیّت بازیگران رخ می نماید. پس از بیان پاسخ نظریه بازی تکاملی به این معضل، نقدهای وارد بر تفسیر تکاملی نیز بررسی خواهد شد.

این مقاله روشی را برای بررسی مشکلات اقتصادی که در آن عوامل منطق گرا در بازارهای پویا تعامل دارند ارایه می دهد. که در آن از نظریه بازی تکاملی و مدل سازی عامل بنیان برای پرداختن به مشکلات بین دوره ای که نمایش دهنده ویژگی های تکاملی هستند، استفاده می شود. در این تحقیق به بررسی رفتارعوامل سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) در بازارهای جهانی نفت در طول دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، پرداخته می شودکه درصدد کنترل بازارهای جهانی نفت در طی این دوره بودند. برای پرداختن به این مورد، یک مدل نظریه بازی تکاملی متقارن برای بررسی رفتار عوامل اوپک استفاده شده است و این مدل نشان می دهد که آنها آموختند تا کنترل منابع خود را به دست بگیرند. در ادامه به منظور توانایی محاسباتی پیاده سازی بازی تکاملی و ارائه نتایج دقیق یک روش مدلسازی عامل بنیان به کار گرفته خواهد شد. همچنین نشان داده می شود که رفتار اوپک در طول این دوره به رشد ذخایر نفتی در کشورهای عضو آن وابسته است. تحقق بیشتر ذخایر منابع طبیعی، به اوپک اجازه داده است تا به صورت یک شرکت بزرگ عمل نماید و در صدد کنترل بازارهای جهانی نفت در دوره مذکور باشد. لازم به ذکر است در صورت ثابت ماندن ذخایر، اوپک قابلیت تسلط بر بازارهای جهانی نفت را پیدا نمی کرد.

در این مقاله بر اساس نظریه بازی تکاملی، یک مدل ریاضی جدید از استراتژی بانک ها برای دادن وام های اعتباری به مشتریان ارائه می کنیم. این مدل یک رویکرد کارآمد و واقع گرایانه را ارائه می دهد. هدف مقاله بررسی بازی تکاملی بین بانک و مشتریان برای اعطا تسهیلات و اعتبار است. مشتریانی که برای دریافت تسهیلات به بانک مراجعه می کنند را دو نوع در نظر می گیریم. نوع اول شامل اشخاص یا شرکت های کوچک و متوسط (SME) هستند که درخواست دریافت وام های خرد از بانک را دارند. نوع دوم شامل شرکت های بزرگ هستند که درخواست وام های کلان را از بانک دارند. رابطه بین بانک و مشتریان یک رابطه دو طرفه است. در تعامل بین بانک و مشتریان ممکن است آن ها به یکدیگر اعتماد داشته باشند یا بخواهند رفتار فرصت طلبانه داشته باشند. این مدل به بانک کمک می کند تا بتواند به صورت هدفمند در مورد تخصیص تسهیلات به مشتریان تصمیم بگیرد و استراتژی بهینه را پیدا کند. این مقاله پارامترهای مؤثر بر این تصمیمات استراتژیک را بررسی می کند. نتایج نشان می دهد که با افزایش یا کاهش برخی از پارامترهای مطرح شده در مدل، بانک ها می توانند در اعطا تسهیلات به مشتریان به صورت موفق تر عمل کنند و در نهایت سودآوری آن ها نیز افزایش می یابد.