وعید

وقتی نام ""ابن عربی"" به گوش می خورد، عرفان نظری در ذهن شنونده تداعی می گردد و آدمی می انگارد که جمیع مباحث کتاب های معروف وی صرفاً متکفل بیان عرفان ناب اسلام است. مباحثی همچون عذاب نشئه آخرت، خلافت، امامت، ولایت و... لیکن بعد از ژرف نگری در آثار برجسته آن عارف نامدار، آدمی می بیند که بسیاری از مباحث کلامی و حتی فقهی در این کتاب ها به نحو برجسته ایی مطرح گردیده و با مباحث عرفانی خلط شده است. مسئله وقوع عذاب در نشئه آخرت و ابدی یا غیر ابدی بودن آن، یکی از مباحث جنجال برانگیز دانش کلام است که هر یک از فرقه های کلام اسلامی طبق مشرب فکری خود در آن باب سخن رانده اند، لیکن هیچ یک از فرقه های گونه گون کلامی وقوع عذاب اخروی و نیز ابدی بودن عذاب دوزخ را برای عدّه ایی از گنهکاران مورد شک قرار نداده بل آن را قطعی دانسته اند و کاملاً به نصوص و ظهورات آیات قرآنی پای بند مانده اند. ابن عربی نیز در آثار عرفانی خود، این مسئله کلامی را با آب و رنگ عرفانی مطرح نموده لیکن به هیچ روی به تصریحات صدها آیه و حتی براهین عقلی پای بند نمانده و با صراحت لهجه، ابدی بودن عذاب بل تحقق خود عذاب و وعیدهای الهی را انکار نموده و مدّعی شده که همه آدمیان در جهان بی پایان آخرت برای ابد از نعمات الهی بهره مند شوند گرچه کیفیّت نعمت های دوزخیان با بهشتیان در ظهور تجلّیات الهی متباین باشند. نویسنده مقاله دیدگاه ابن عربی را مورد نقد قرار داده و با استناد به آیات و براهین عقلی آن را مردود دانسته است.

آیات شریفه 4 الی 8 و همچنین آیه 104 سوره مبارکه اسراء، حاکی از اعلام پیشین خدای سبحان در خصوص دو افساد بنی اسرائیل و به تبع آن دو عقوبت ایشان است؛ در دوران پس از تشکیل رژیم اسرائیل (1948م)، تعداد قابل توجهی از عالمان مسلمان، با تخطئه تفسیر و تطبیق مفسران پیشین در خصوص این آیات، تفسیر و تطبیق جدیدی مرتبط با حکومت اسرائیل ارائه نمودند، هرچند با جزئیاتی متفاوت. روشن است که بحث مزبور در مقطع معاصر، مهم و تأثیرگذار و خطیر است، فلذا هر گونه تساهل و بی مبالاتی در آن می تواند آسیب زا باشد؛ مقاله حاضر درصدد آن است که با واکاوی و تحلیلِ منطقی متن آیات، در راستای نیل به مُفاد دقیق تری از آیات گام برداشته و زمینه را برای رهیافت به تطبیق صحیح آیات فراهم سازد. با بررسی های انجام شده اجمالاً این مطلب ظهور می یابد که دو افساد مذکور در آیات شریفه با استکبارِ شدید حاکمیتی از ناحیه بنی اسرائیل در منطقه قدس تحقق خواهد یافت و با دو عقوبت سخت الهی مجازات خواهد شد که تحقق هر دو عقوبت به دست گروهی که خود طعمِ سیطره و استکبار بنی اسرائیل را چشیده اند و دارای انگیزه الهی و عبودیت و شجاعت خواهد بود و با تحقق عقوبت دوم، بنی اسرائیل تا قیامت زیر سیطره ایشان خواهند ماند.

در راستاى گسترش چشمگیر فضاى مجازى در کلیه وجوه زندگى بشر، تولید شبکه های انسانى نیز عامل مهم دیگرى در افزایش تعاملات مجازى بین افراد گردید. شبکه های اجتماعى مجازى، نسل جدیدى از وب سایت ها هستند که این روزها کانون توجه کاربران شبکه جهانى (اینترنت) قرار گرفته است. یکی از کارکردها و ظرفیت های این رسانه های نوظهور مجازی ایجاد تعامل و گفتمان سازی می باشد. با توجه به رشد فضای مجازی و ورود جنبه های مختلفی از دین و شکل گیری مذهب در فضای مجازی، گفتمان های گوناگونی از مفاهیم قرآنی و معارف دینی می تواند شکل بگیرد. یکی از آن مفاهیم که کمتر به آن پرداخته شده و لازم است بیشتر به آن توجه شود موضوع ایمان به وعده های الهی می باشد. مراحل گفتمان سازی عبارت اند از آگاه سازی، آرمان سازی و هدایت گری که با وجود ظرفیت های نوشبکه های اجتماعی می توان در مرحله آگاه سازی مخاطب نسبت به مفهوم وعده های الهی، اقسام آن و درکل به نقاط ضعف و قوت گروه ها در این موضوع آگاهی یافت و در مرحله آرمان سازی نیز می توان با تعریف نقاط آرمانی به خصوص وعده های مرتبط با مسائل آخرالزمان و حکومت مهدوی برای ایجاد انگیزش در راستای حرکت جمعی به مقصد دست یافت و پس از این دو مرحله مقدماتی که متناظر با کلیت موضوع وعده های الهی است؛ گفتمان سازی وارد مرحله هدایت گری خواهد شد. هدف از انجام این پژوهش بررسی ظرفیت نوشبکه های مجازی در گفتمان سازی ایمان به وعده های الهی می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، روش تحلیلی-استنباطی است و از لحاظ هدف کاربردی می باشد. همچنین نحوه گردآوری اطلاعات، روش اسنادی به روش فیش برداری می باشد.