آسیب شناسی

زمینه و هدف: تغییر در مدیریت ارشد بسیاری از سازمان ها منجر به تغییراتی در سایر سطوح مدیران می گردد که این تغییرات معمولا براساس برنامه ای مدون و منظم نیست. رسوخ نیروهای فاقد شایستگی در مدیریت، باعث بروز مشکلاتی برای سازمان می گردد. برنامه جانشین پروری یکی از ابزارهای مدیریت-استعداد است که تأمین نیروهای زبده برای سازمان را میسر می کند. هدف ازاین پژوهش آسیب شناسی مدیریت جانشین پروری در ف.ا.ا.سمنان است.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه ی انجام توصیفی می باشد که به روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه اجرا گردید. جامعه آماری شامل 267 نفر از فرماندهان،روسا،مدیران و کارشناسان لایه 1و2 ف.ا.ا.سمنان می باشد. بر اساس فرمول کوکران 158 نفر بعنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه استاندارد جانشین پروری که براساس مدل جانشین پروری کیم (2006) طراحی گردیده و این برنامه را در دو وضعیت فعلی و مطلوب مورد سنجش قرار می دهد، با روش نمونه گیری تصادفی ساده توزیع گردید. گردآوری داده ها با دو روش کتابخانه ای و روش میدانی انجام شد. جهت تعیین روایی از روش اعتبار محتوی و برای تعیین پایایی از فرمول آلفای کرونباخ استفاده شد. مقدار ضریب آلفای کرونباخ درکلیه متغیرها و کل پرسشنامه 82/0 می باشد. برای آزمودن فرضیه ها از آزمون های استنباطی ویلکاکسون، خی دو و فریدمن استفاده شد.

 با وجود گذشت یک دهه از ابلاغ سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و تأکیدهای فراوان بر اجرای آن، در عمل نمود عینی چندانی نداشته و بین وضع موجود و اهداف تعیین شده در سند مذکور شکاف وجود دارد؛ حال آنکه شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور، مواجهه با پدیده جهانی شدن و الزام به توسعه درون زا در اسناد بالادستی، همچون سیاست های علم و فناوری، اقتصاد مقاومتی، قانون برنامه ششم توسعه کشور و سیاست های برنامه هفتم توسعه، ضرورت توجه به این موضوع و انجام مطالعاتی در این خصوص را دوچندان کرده است. تحقیق حاضر با هدف ارائه سیاست های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش وپرورش و آسیب شناسی وضع موجود انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی توسعه ای و براساس نوع داده ها، آمیخته است. روش پژوهش در بخش کمّی، توصیفی از نوع پیمایشی و در بخش کیفی، تحلیل محتواست. روش گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران وزارت آموزش و پرورش و خبرگان علمی بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمّی، پرسش نامه بود که با 360 نفر از معلمان، مدیران و کارشناسان ادارات آموزش وپرورش صورت گرفت. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی، تحلیل مضمون و در بخش کمّی، آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزارهای اس پی اس اس و اسمارت پی ال اس بود. طبق یافته های تحقیق، الگوی طراحی شده برای اجرای سند تحول بنیادین آموزش وپرورش دربرگیرنده دو بُعد اصلی، شامل عوامل نرم و عوامل سخت، و شش مؤلفه، شامل آگاهی بخشی و فرهنگ سازی، مجریان، منابع و ابزارها، عوامل مدیریتی، عوامل محیطی و سازمان مجری، و 34 شاخص است. نتایج تحلیل کمّی نیز معنا داری ارتباط بین شاخص ها و مؤلفه های مدل تحقیق در سطح آلفای 05/0 را تأیید می کند.