انتقال ارزش ها

بى شک، ارزش هاى دینى زمینه ساز تعالى و سعادت دنیوى و اخروى انسان ها مى باشند. انتقال و آموزش این ارزش ها به نسل هاى امروز و آینده از دغدغه هاى مهم جوامع دینى است. نهاد آموزش و پرورش از مهم ترین نهادهایى است که در انتقال ارزش ها نقش مهم و اساسى را بر عهده دارد. نتایج پژوهش، که بر پایه مطالعات اسنادى و به روش توصیفى تحلیلى است، نشان داد: با توجه به ویژگى هاى روحى و روانى کودکان، باید به پرورش جنبه هاى شناختى، رفتارى و عاطفى کودکان پرداخت و بر این اساس نیز انگیزه متربیان را به یادگیرى آموزه هاى دینى و انجام آن برانگیخت. استفاده از زبان داستان، قصه، تمثیل و بهره گیرى از روش پرسش و پاسخ، تمرین و تکرار، تشویق و غیره از کارآمدترین روش ها در انتقال و توسعه ارزش ها مى باشد.

خانواده اولین نهاد اجتماعی است که فرزندان را با ارزش های اجتماعی آشنا می کند. یکی از موضوعات مهم اجتماعی در جامعه اسلامی، انتقال ارزش های دینی از مادران به دختران در محیط خانواده است. انتقال باورها و ارزش ها به فرزندان توسط والدین، از چگونگی تعامل و ارتباط آنان با فرزندان شکل می گیرد. با توجه به الگو گیری فرزندان از والدین و به ویژه جایگاه محوریِ مادران در خانواده، مادران نقش به سزایی در انتقال ارزش های دینی به دختران خود دارند. هدف این تحقیق گردآوری اطلاعات موردنیاز برای دستیابی به یافته هایی است که بتوان بر اساس آن ها راهکارهایی واقع نگرانه جهت تقویت انتقالِ ارزش های دینی مادران به دختران ارائه کرد. برای تأمین این هدف، تحقیق حاضر با روش پدیدارشناسی به بررسی نقش مادران در انتقال ارزش های دینی به دختران نوجوان در شهر دلیجان پرداخته و بر آن است تا روایتی توصیفی از معنا و ماهیت تجربه زیسته مادران دلیجانی از چگونگی انتقال ارزش های دینی به دختران نوجوان خود ارائه کند.  داده های موردنیاز این تحقیق از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۳۱ مادر و دختر نوجوان به دست آمده است. این مادران و دختران در موقعیت های متفاوت اجتماعی قرار داشتند و تجربه زیسته خود نسبت به زندگی با نوجوان و اینکه چه چیزهایی را ارزش می دانند و چه تلاش هایی در انتقال این ارزش ها به نوجوان خود داشته اند را بیان کردند. بر اساس یافته های تحقیق، نوع عملکرد والدین مخصوصاً مادران و تقیّد آن ها به ارزش های دینی و نیز درک شرایط دوران نوجوانی و تعامل خوب و سازنده مادر با نوجوان دختر و همچنین شناخت مسیر حرکت نوجوان، نقشی تعیین کننده سیر تربیتی و انتقال ارزش های دینی به او دارد.