الگوی مونته سوری

نقش خانواده در شکل گیری و تقویت تعاملات اجتماعی کودک، به ویژه در سال های آغازین رشد، از اهمیت بنیادینی برخوردار است. دراین میان، بهره گیری از الگوهای آموزشی نُوین، همچون الگوی مونته سوری، در طراحی محیط های آموزشی می تواند به مثابه ابزاری مؤثر برای تعمیق این تعاملات عمل کند. پژوهش حاضر باهدف بازخوانی جایگاه خانواده در پرورش مهارت های اجتماعی کودکان، در بستر طراحی محیط های آموزشی متکی بر الگوی مونته سوری، به بررسی چگونگی تأثیرگذاری هم افزایی این دو مؤلفه در مسیر تربیتی کودک می پردازد. این تحقیق باروش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از راهبرد کیفی به تحلیل و واکاوی تعامل میان نقش خانواده و محیط آموزشی طراحی شده، برپایه اصول مونته سوری پرداخته است. گردآوری داده ها ازطریق مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و تحلیل محتوای منابع نظری مرتبط با روان شناسی رشد کودک، طراحی آموزشی و رویکرد مونته سوری صورت گرفته است. طوری که نتایج پژوهش نشان می دهد که حضور فعال خانواده در فرایند آموزش، درکنار طراحی محیطی هدف مند براساس اصول خودمحوری، آزادی انتخاب و یادگیری تجربی که در الگوی مونته سوری لحاظ شده اند، زمینه ساز شکل گیری تعاملات اجتماعی پایدار و مؤثر در کودکان می شود. همچنین، انطباق محیط کالبدی با نیازهای رشدی کودک موجب تقویت استقلال فردی و درعین حال توسعه مهارت های ارتباطی و اجتماعی در فضای آموزشی می گردد. درنتیجه، طراحی محیط های آموزشی برمبنای الگوی مونته سوری، هنگامی که با نقش آفرینی مؤثر خانواده همراه باشد، می تواند بستر مناسبی برای پرورش تعاملات اجتماعی کودک فراهم آورد. چنین هم افزایی میان عوامل محیطی و خانوادگی نه تنها به رشد اجتماعی کودک منتهی می شود، بلکه زمینه ساز ارتقاء کیفیت آموزش، تقویت حس مسئولیت پذیری و افزایش مشارکت پذیری در روابط گروهی کودکان خواهد بود. بدین ترتیب، توجه به هم راستاسازی نقش تربیتی خانواده و طراحی محیط های آموزشی می تواند راهبردی کلیدی درجهت رشد جامع شخصیت کودک تلقی شود.