زیبایی شناسی اعداد تکثیر در آیینه قرآن و ادب (پژوهش تطبیقی جامع پیرامون اعداد تکثیر در زبان عربی و فارسی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از جمله مباحث مهم دستورزبانی اعداد، موضوع «تکثیر» است که بر معنای زیادت و فراوانی چیزی دلالت می کند. در زبان اهل فن و عامه مردم کاربرد بسیار داشته و دارد. در این پژوهش اعداد مورد نظر با نگاه تطبیقی، مورد بررسی قرار گرفته و شواهدی متنوع از شعر و نثر نیز در ذیل هر یک آمده تا خواننده بتواند نحوه استعمال آن در هر دو زبان را به خوبی مقایسه کند. مقالهبه چند سؤال مهم در این زمینه پاسخ داده است: نخست: مجموعه اعدادی که بر معنای «کثرت» دلالت دارند کدامند؟ دوم: بازتاب آن در متون دینی و ادبی چگونه بوده است؟ سوم: آیا مجموعه اعداد تکثیر در زبان فارسی و عربی کاربرد یکسان و مشترک دارند یا بعضاً متفاوتند؟ چهارم: این اعداد در عموم موارد، برای مبالغه در کثرت چیزی می آید یا آنکه در معنای اصلی آنها نیز استعمال می شود؟ پنجم: آیا این اعداد، فروع و زیر شاخه هایی نیز دارند؟ ششم: آیا اعداد مورد نظر به جز معنای تکثیر در ادبیات فارسی و عربی استعمال دیگری نیز داشته اند و دارند؟ مجموعه منابعی که در این پژوهش، مورد بررسی قرار گرفته در درجه نخست، آیات قرآن کریم و برخی روایات معصومین (ع)؛ و آنگاه اشعار شاعران برجسته ادب فارسی از قدیم و جدید نظیر حکیم فردوسی، نظامی گنجوی، سنایی، مولوی، سعدی، حافظ، صائب تبریزی، پروین اعتصامی، و برخی دیگر از مشاهیر ادب است. همچنین بازتاب وسیع «اعداد تکثیر» در حوزه ضرب المثلهای فارسی و عربی مورد بررسی قرار گرفته و به نمونه های فراوان از این کاربرد استناد شده است.