نظریه پردازی انتقادی

فرآیند پذیرش و انتشار نوآوری ها سال ها توسط محققان متعدد مورد مطالعه قرار گرفته است. یکی از محبوب ترین نظریه های پذیرش و انتشار نوآوری توسط راجرز در کتاب "انتشار نوآوری ها" ارائه شده است. تحقیقات زیادی از رشته های مختلف از جمله علوم سیاسی، بهداشت عمومی، ارتباطات، اقتصاد، مدیریت، فناوری و آموزش از این نظریه به عنوان یک چارچوب پژوهشی استفاده کرده اند. نظریه راجرز  به عنوان چارچوب نظری پرکاربرد به ویژه در حوزه انتشار فناوری و نوآوری در سازمان ها تعریف می شود. بنابراین با توجه به کاربرد گسترده این نظریه، هدف تحقیق حاضر توصیف نظریه انتشار نوآوری راجرز و بررسی و نقد آن به روش نقد تلفیقی می باشد، که براساس ویژگی های محتوایی، روش شناسی، تاریخی و همچنین زندگی شخصی و حرفه ای نظریه پرداز آن مورد تحلیل و واکاوی قرار می گیرد. در این پژوهش، نقاط قوت و ضعف نظریه به لحاظ محتوایی و روش شناسی مورد بحث قرار می گیرد و تاثیرات بسترهای فکری، اجتماعی، تاریخی و زندگی شخصی نظریه پرداز بر نظریه بررسی می شود و کاربرد نظریه انتشار و پذیرش نوآوری ها در سازمان ها تبیین می گردد. نقد روش شناسی نظریه نشان داد، تحقیقات انتشار نوآوری می بایست از روش های بسیار ساختاریافته به سمت تحقیقات موردی عمیق تر، کیفی تر و فرضیه سازتر از فرآیند نوآوری در سازمان ها تغییر پیدا کنند. این نظریه به طرق مختلف به روز و تجدیدنظر شده است و این یکی از مهمترین نقاط قوت این نظریه می باشد. این به روزرسانی ها و بازبینی ها، نظریه انتشار نوآوری راجرز را غنی تر و جامع تر کرده است. اما از مهمترین نقدهایی که بر این نظریه وارد می باشد آن است که نظریه انتشار نوآوری اغلب نقش زیرساخت ها را در پذیرش و انتشار نوآوری ها درنظر نمی گیرد، و فاقد قدرت پیش بینی لازم در مورد اینکه کدام نوآوری موفق و کدام نوآوری شکست خواهد خورد می باشد.