جریان روشنفکران دینی

با ورود مدرنیته به ایرانِ عصر قاجار؛ جریان های فکری پدیدار شدند که هر یک در پی تحکیم، ترویج و رسمیت بخشی به نوع انگاره های تفکراتی خود بودند؛ این امر از رهگذر تاسیس مکان های آموزشی؛ اعم از رسمی و غیر رسمی برای تربیتِ نسلی همسو متصوَر بود. به همین جهت تنوع فضاهای آموزشی در عصر قاجار نسبت به دوره های قبل مشهود است. واکاوی نقش جریان های فکری در تنوع فضاهای آموزشی و برون داد هر یک در این جستار؛ بیانگر این امور است که نهاد تعلیم و تربیت از اصلی ترین بسترهای ترویج افکار مختلف بوده و تنوع فضاهای آموزشی موید آن است. یافته ها حکایت از آن دارد که هر یک از جریان-های دین مداران سنتی، روشنفکران دینی و دگر اندیشان ضددینی اقدام به تاسیس فضا های آموزشی مانند: مکتب خانه ها، حوزه های علمیه، مدارس جدید، هنرستان ها، مدارس خارجی و فراموشخانه کرده اند. این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی به نقش جریان های فکری در تنوع فضاهای آموزشی و چگونگی کارکرد آن ها پرداخته است.