تغییر غیرمجاز کاربری

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل اصلی تغییر کاربری اراضی کشاورزی در شهرستان بینالود به عنوان یکی از دغدغه های برنامه ریزان، سیاست گذاران و مدیران اجرایی این محدوده است. در این ارتباط، تغییر غیر مجاز کاربری اراضی کشاورزی به دلیل اثرات متعدد نامطلوب بر پایداری محیط زیست، یکی از مهم ترین چالش های شهرستان بینالود در دهه های اخیر محسوب می شود. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. در این بررسی، با استفاده از مطالعات اسنادی و مصاحبه با صاحب نظران سازمان های مستقر در شهرستان بینالود، تعداد 23 عامل مؤثر بر تغییر غیر مجاز کاربری اراضی کشاورزی شناسایی شد و به کمک 169 نفر از روستاییان و خبرگان روستایی در روستاهای دارای بیشترین تغییر غیر مجاز کاربری کشاورزی براساس مقیاس لیکرت ارزیابی و تجزیه وتحلیل با استفاده از تحلیل عاملی در نرم افزار SPSS انجام شد.نتایج تحقیق نشان می دهد عوامل شناسایی شده ذیل 8 عامل اصلی با 77/65 درصد واریانس تبیین شده قرار گرفت. مهم ترین عوامل تغییر غیر مجاز کاربری اراضی کشاورزی به ترتیب اولویت: توریستی بودن منطقه با 13/16، بورس بازی زمین با 14/12، مجاورت با شهر مشهد با 35/8، ضعف مدیریت محلی با 40/7، خشکسالی با 22/6، تراکم بالای جمعیت با 42/5 درصد، فعالیت های صنعتی با 07/5 و خردبودن زمین کشاورزی با 02/5 واریانس تبیین شده اند. میزان تغییر کاربری اراضی در منطقه مورد مطالعه قابل توجه است و ضرورت دارد که در زمینه هایی همچون مدیریت گردشگری با تأکید بر پایداری، تقویت زمینه های کشاورزی، ساماندهی فعالیت های صنعتی و کارگاهی، اختصاص مکان هایی مناسب برای سکونت جمعیت مازاد در منطقه تدابیری منطقی اندیشیده شود.