مدیریت اذهان

هدف: با توسعه فنّاوری های اینترنتی و افزایش زیست مجازی، شگردهای رسانه ای مبتنی بر علوم شناختی برای مدیریت افکار و اذهان عمومی در جهت جنگهای شناختی و ترکیبی افزایش یافته و ضرورت آگاهی بخشی در این زمینه کاملاً احساس می شود. نظر به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برخی از شگردهای رسانه ای مبتنی بر علوم شناختی بر اذهان کاربران در فضای مجازی انجام شد. روش: روش پژوهش، پیمایشی و همبستگی از نوع کاربردی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور مرکز خوی به تعداد 135 نفر و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 100 نفر و ابزار اندازه گیری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن با استفاده از مبانی نظری و نظر خبرگان و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. برای اطمینان از نرمال بودن توزیع داده ها، از آزمون کولموگروف اسمیرنف و برای تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، از آزمون پارامتریک تی تک نمونه ای استفاده شد. یافته ها: تحقیق نشان داد شگردهای رسانه ای اقناع و متقاعدسازی، سوگیری رسانه ای، جریان سازی رسانه ای و دروغ پردازی رسانه ای بر اذهان کاربران فضای مجازی تأثیر مستقیم و معناداری دارند. بر اساس این نتایج، رسانه ها با استفاده از این شگردهای مبتنی بر علوم شناختی قادرند با اغوای مخاطبان خود در فضای مجازی، اذهان و افکار آنان را در جهت دلخواه مالکین رسانه ها هدایت و مهندسی کنند. در راستای نتایج پژوهش پیشنهاد می شود رسانه های متعهد، به ویژه رسانه ملی، قبل از شکل دهی افکار عمومی توسط رسانه های معاند، روایت اول و درست از رویدادها را به طور پیش دستانه منتشر و تبیین کنند.