محمد سوری

محیی الدین ابن عربی (ف. 638ق) ملقب به شیخ اکبر از چهره های شاخص عرفان و تصوف و یکی از برجسته ترین شخصیت های تأثیرگذار در عرفان نظری است. نوشته های ابن عربی و به ویژه کتاب فصوص الحکم و برخی شرح های آن در طول سده های اخیر در بسیاری از مدارس دینی جهان اسلام تدریس می شده است. در جهان غرب اولین اثری که از ابن عربی منتشر شد رساله مختصر «اصطلاحات صوفیه» است که گوستاو فلوگل (ف.۱۸۷۰م) خاورشناس آلمانی آن را به سال 1845م به همراه کتاب التعریفات میرسیدشریف جرجانی (ف. 816ق) تصحیح و منتشر کرد. از آن به بعد آثار متعددی در غرب پیرامون اندیشه های ابن عربی منتشر شده است و اقبال به ابن عربی در دهه های اخیر بسیار شدت گرفته است. یکی از آثاری که ابن عربی را به خواننده غیرمتخصص غربی معرفی می کند و به اختصار به اندیشه های او می پردازد، کتاب «ابن عربی وارث انبیا» نوشته ویلیام چیتیک است. این کتاب به زبان های فارسی و عربی ترجمه شده است. در مقاله حاضر به معرفی کتاب چیتیک و ترجمه های آن می پردازیم.

ابوجعفر یکی از کتابفروشان معتبر قم بود که سال های طولانی در پاساژ قدس در خیابان ارم در نزدیکی حرم حضرت معصومه کتابفروشی کوچکی داشت و کتاب های عربی می فروخت. بسیاری از کتابخانه های تخصصی و حوزوی و دانشگاهی قم در تهیه کتاب های عربی به این کتابفروشی وابسته بودند. ابوجعفر شخصیت ویژه ای داشت و با کتابفروشان دیگر فرق می کرد. کتابفروشی ابوجعفر بیش از بیست سال در قم فعال بود و با درگذشت او در روزهای تلخ کرونا برای همیشه بسته شد. یادداشتِ نسبتاً مفصل زیر داستان آشنایی نویسنده با ابوجعفر است و در ضمن آن فصلی کوتاه از تاریخ یکی از کتابخانه های قم را روشن می کند. این یادداشت حدود چهار سال پیش در روزدرگذشت ابوجعفر نوشته شده است و اکنون با اندک تغییر و دستکاری به لطف سردبیر محترم آینه پژوهش منتشر می شود.